جغرافيا
بلاروس يک کشور دور از دريا، نسبتاً پست و شامل نواحي گستردهاي از سرزمينهاي باتلاقي (تالابي) ميباشد. درياچهها و رودخانهها اين کشور را بريده بريده نمودهاند.
بزرگترين منطقه باتلاقي آن پولزيا است که در ميان وسيعترين تالابهاي اروپايي قرار دارد. 11 هزار درياچه در بلاروس وجود دارد، اما اکثر اين درياچهها کمتر از 5.0 کيلومتر مربع (124 مايل مربع) وسعت دارند. سه رودخانه اصلي در داخل اين کشور جريان دارند، رود نمان، رودخانه پريپيات، و رود دنپر.
بلندترين نقطه بلاروس در جيارژيانسکارا هارا (تپه جيارژيانسکارا) به بلنداي 345 متر ميباشد. آب و هواي آن از زمستانهاي بسيار سرد (دماي متوسط در ژانويه در دامنهاي بين 8- درجه سلسيوس تا 2- درجه سلسيوس) تا تابستانهاي خنک و باراني (ميانگين دماي 15 درجه سلسيوس تا 20درجه سلسيوس) در نوسان است.
جنگلها 34% کل مناظر اين کشور را پوشانده اند و محصولات جنگلي را يکي از پررونقترين منابع طبيعي براي اين سرزمين ميکنند. ديگر منابع طبيعي که ميتوان در بلاروس يافت شامل ذخاير ذغال سنگ نارس، مقادير اندکي نفت و گاز طبيعي، گرانيت، دولوميت، سنگ آهک، خاک رسوبي (آهک دار)، گل سفيد، ماسه، شن و خاک رس ميشود.
در حدود يک پنجم اين سرزمين، بيشتر در ايالات جنوب خاوری و گوميل و ماگيليو هنوز تحت تاثير انفجار سال ۱۹۸۶ درفاجعه نيروگاه هستهای چرنوبيل اوکراين قرار دارد. با اينکه مقدار پرتوافکنی از زمان فاجعه تاکنون (تا يک درصد) کاهش يافته، بيشتر اين ناحيه به عنوان نواحی غير قابل سکونت درنظر گرفته شده است.
اقتصاد
واحد پول ملی (BYB/BYR):
نظام اقتصادی تا حدود ٪۸۰ تحت کنترل دولت قرار دارد و از زمان اتحاد شوروی تاکنون چنين بوده است. اين کشور از لحاظ اقتصادی نسبتاً با ثبات است اما تا حدود زيادی در تامين مواد خام به متحد نزديک خود روسيه وابسته است. صنعت و کشاورزی عمدتاً در دست دولت قرار دارد. بنابراين بلاروس يکی از معدودترين بازماندههای اقتصادهای ملی با سرمايه گذاری دولتی میباشد. کشاورزی تحت کنترل کشت اشتراکی با زيربخشهای عمده کشت سيب زمينی و پرورش دام است.
از لحاظ تاريخی مهمترين شعب صنعت شامل منسوجات و فرآوری چوب (جنگلی) میباشد. پس از سال۱۹۶۵، ايجاد صنعت سنگين و مهندسی مکانيک (تراکتور، يخچال) عمدتاً سبب ارتقاء توسعه صنعتی گرديد. در داخل اتحاد شوروی، بلاروس يکی از توسعه يافتهترين جمهوریها از لحاظ صنعتی بود. به لحاظ اقتصادی، بلاروس خود در همسود کشورهای مستقل، مجمع اقتصادی اوراسيا و اتحاديه روسيه و بلاروس شرکت دارد. پس از سال۱۹۹۰، با عرضه ساختارهای بازار آزاد به داخل اتحاد شوروی پیشین، توليد صنعتی شناور گرديد. اما رشد اقتصادی در سال ۱۹۹۶ به آن بازگشت و بلاروس در سال۲۰۰۱ اولين کشور از گروه کشورهای مستقل همسود (CIS) بود که به سطوح توليد صنعتی و کشاورزی سال۱۹۹۰رسيد.
توليد ناخالص ملی برای سال۲۰۰۵ (تخميناً) بالغ بر ۱۳/۷۹ مليارد دلار که تقريباً برابر با درآمد سالانه ۷۷۰۰ دلار به ازای هر فرد میشود. در سال۲۰۰۵، توليد ناخالص ملی تا حدود ٪۹-۸ با وجود نرخ متوسط تورم حدود ٪۸، افزايش يافت. بر طبق (آمار) سازمان ملل، طی ده سال گذشته، متوسط ماهانه درآمد از ۲۰ دلار آمريکا به ۲۲۵ دلار آن افزايش يافته است.
نرخ بيکاری، بر اساس آمار دولت بلاروس، در سال۲۰۰۵، ٪۲ بوده است.
جمعيت شناسی
اکثريت جمعيت بلاروس، بلاروسهاي بومي هستند که 81.2% کل جمعيت 3/10 میلیون نفري اين کشور را تشکيل ميدهند. روسها دومين گروه پرجمعيت اين کشور با حدود 11.4% از ترکيب جمعيتي اين کشور ميباشند. افراد لهستاني و اوکرايني به ترتيب بالغ بر 3.9% و 2.4% جمعيت آن را شامل ميشوند. زبانهاي رايج در بلاروس عبارتاند از روسي و زبلاروسي که هر دو زبانهاي رسمي بلاروس هستند.
تراکم جمعيت در حدود 50 نفر به ازاي کيلومتر مربع (127/مايل nbsp & مربع) و 71.7% کل جمعيت آن در نواحي شهرنشيني شهري ساکن ميباشند. از جمعيت شهر نشين، 24% در مينسک، پايتخت ملي و بزرگترين شهر بلاروس زندگي ميکنند.
بيشتر جمعيت، 69.7%، سني بين 14 و 64 دارند. شصت درصد جمعيت زير14 سال سن دارند، در حالي که 14.6% آنها بالاتر از 65 سال هستند. سن ميانگين جمعيت 37 سال است. متوسط سن اميد به زندگي براي شهروندان بلاروسي 68.72% سال؛ براي مردان 63.03% سال و براي زنان 74.96%سال است.
نرخ داشتن سواد در بلاروس، که تعداد افراد در سنين 15سال و بالاتر است که ميتوانند بخوانند و بنويسند، 99% است، يعني 99.8% در مردان و 99.3% در زنان. نسبت تعداد مرد به زن در سال 2005 به ميزان 0.88 %مرد به ازاي هر زن بوده است.
بيشتر شاخصهاي جمعيت شناسانه بلاروس عمدتاً هم از لحاظ نرخ منفي رشد جمعيت و هم رشد طبيعي آن، مشابه با کشورهاي ديگر اروپايي ميباشد. رشد جمعيت در سال 2005 در حدود0.06% بوده و نرخ باروري 1.43% بوده است. جمعيت نيز در حال پيرتر شدن است، و تا سال 2050، اکثر جمعيت آن بالاي 50 سال سن خواهند داشت.
نرخ مهاجرت به ازاي هر هزار نفر در بلاروس برابر با2.3+ است. بر طبق گزارش سازمان بينالمللي مراقبت (از) کودکان، (در مقايسه با 167 کشور) بلاروس داراي بالاترين نرخ در ميان همه کشورهاي اتحاد شوروي سابق ميباشد. آن داراي رتبه 16 براي نسبت شاخص مادران، رتبه 14 براي نسبت شاخص زنان و رتبه 20 براي نسبت شاخص کودکان است. نزديکترين کشورها به آن در بين کشورهای اتحاد پیشین شوروی، استونی (رتبه ۱۸ برای رده زنان)، اوکراين (۲۶/۳۱/۲۱) و روسيه (۶۴/۳۴/۲۷) هستند.
تصاويري از كشور بلاروس
تصاويري از كشور بلاروس
{gallery}900716{/gallery}
بزرگترين شهرهای بلاروس (جمعيت بر اساس هزار نفر)، ۲۰۰۶:
* مينسک – 4/۱۷۴۱
* گوميل – ۲/۴۸۱
* موگيلف – ۱/۳۶۵
* ويتبسک – ۴/۳۴۲
* گرودنا – ۸/۳۱۴
* برست – ۳/۲۹۸
* بابرويسکا – ۸/۲۲۰
* بارانويچی – ۶/۱۶۸
* باريساوو – ۴/۱۵۰
* اورشا – ۵/۱۳۰
* پينسکا – ۳/۱۲۵
* مازير – ۸/۱۱۱
* ساليهورسک – ۴/۱۰۱
* نواپولاتسک –۳/۱۰۱
فرهنگ
تمبر پستی اتحاد شوروی در سال 1961، نشان دهنده آداب سنتی بلاروستاریخچه لباس سنتی بلاروس به زمان روسيه کييفی بر میگردد و در طول زمان تحت تاثير فرهنگهای همسايه: لهستانیها، ليتوانيايیها، تويانها، روسها و ديگر کشورهای اروپايی قرار گرفته است. گذشته از ريشههای غالب روتنيایی (در اوکراين)، سبک آشپزی بلاروسی بسيار به ليتوانيايی نزديک میباشد. برخی اوقات آن را تاحدودی نسبت به همسايگان بانفوذ خود از غنا و تاثير کمتری برخوردار است. اما در واقع اين میتواند حاصل نبود کلی هويت ملی باشد که هنوز به عقب نگهداشتن کشور از توسعه ادامه داده و نيز سبب افت وجود سنتهای آشپزی در ۱۰۰ سال گذشته شده است.
جنبههای خاص فرهنگ بلاروس به دليل روسی شدن آن، در طول زمان از دست رفته است. رئيس جمهور لوکاشنکو قوانينی را عرضه نموده که ايستگاههای راديويی و تلويزيونی را وادار مینمايد پيشرفت روزبه روز بلاروس را نمايش دهند، اما اين اجرای اين کار، تفاوتی ندارد به زبان بلاروسی باشد يا به زبان روسی. ايستگاههای راديو و تلويزيونی مذکور، دولتی بوده، و توسط شرکت تلويزيونی-راديویی دولتی کشور اداره میشود.
دولت روسيه بسياري از جشنوارههای فرهنگی سالانه را برگزار مینمايد: "بازار اسلاويانتسکی در ويتبسک"، "چشمه مينسک"؛ "همايش های تئاتری اسلاوونيک"؛ "جشنواره ملی دروگری"؛ "هنرها برای کودکان و جوانان"؛ "مسابقه هنرهای نمايشی گروه جوانان"؛ "مشاعرههای نيزويژ"؛ " قصر صلح "؛ و جشنواره ملی ترانه و شعر بلاروس. اين وقايع اجرا کنندگان با استعداد بلاروسی را نمايش میدهد، اعم از اين که در موسيقی، هنر، شعر، رقص يا تئاتر دارای ذوق باشند. در اين جشنوارهها، جوايز گوناگونی تحت عنوان قهرمانان شوروی و بلاروسی به خاطر مهارت آنها در موسيقی يا هنر اعطاء میشود. شماری از روزهای تعطيل در اين کشور نظير روز استقلال يا روز پيروزی جمعيت فراوانی را به خود جذب میکند و نمايشهای متعددی همچون آتش بازی و رژههای نظامی در آنها برگزار میشود. بيشتر اين جشنوارهها در ويتبسک يا مينسک برپا میشود.
بلاروس دارای چهار مکان ميراث (فرهنگی) جهانی است، که دو تا از آنها بين اين کشور و کشورهای همسايه مشترک هستند. اين چهار مورد عبارتنداز: مجموعه قصر صلح؛ قصر نيازويژ؛ بلووژسکايا پوشاچا (مشترک با لهستان)؛ طاق زمين پيمای استروو (که در آن با کشورهای استونی، فنلاند، لیتوانی، لتونی، نروژ، مولداوی، روسيه، سوئد و اوکراين سهيم میباشد.
کشورهای همسايه
شمال باختری: لیتوانی
شمال: لیتوانی؛روسيه
باختر: لهستان
مرکز: بلاروس
خاور: روسيه
جنوب: اوکراين
رتبه بندی بین المللی
هر سال، تعدادی از گروههای غیردولتی و سازمانهای بینالمللی درجه بندیهایی را ارائه میکنند که در آن به مقایسه کشورها با یکدیگر درباره موارد فساد، آزادی در مطبوعات، فعالیت اقتصادی و حقوق زنان میپردازند. این یک نمونه برداری از گروههای گوناگون با گزارش آنها، در کنار نتایجی است که به چگونگی وضعیت رتبه بندی در بلاروس اشاره دارد.
* مراقبت از کودکان: وضعیت زنان، مادران و کودکان جهان در سال ۲۰۰۶ - رتبه ۱۶ ام برای مادران، ۱۴ ام برای زنان و ۲۰ ام برای کودکان در بین ۱۶۷ کشور
* ای. تی. کندی / مجله سیاست خارجی: فهرست جهانی شدن ۲۰۰۵، ۶۲ کشور رتبه بندی نشده اند.
* بنیاد میراث (فرهنگی)/ روزنامه وال استریت: ۲۰۰۵ شاخص آزادی اقتصادی رتبه ۱۴۳ ام در بین ۱۵۵ کشور (با رتبه ۹۹/۳، رکود اقتصادی)
* نرخ توسعه مالی بینالمللی: کتاب سال ۲۰۰۵ رقابت جهانی: ۶۰ (کشور و ناحیه) در این رتبه بندی شرکت نکردهاند.
* (هفته نامه) اکونومیست: جهان در سال ۲۰۰۵- شاخص کیفیت زندگی در سراسر دنیا، رتبه ۱۰۰ ام از بین ۱۱۱ کشور
* گزارشگران بدون مرز: فهرست سالانه آزادی مطبوعات در سراسر دنیا (۲۰۰۴)، رتبه ۱۴۴ ام از میان ۱۶۷ کشور
* شفاف سازی بینالمللی: فهرست آمار فساد ۲۰۰۴- رتبه ۷۴ ام در بین ۱۴۶ کشور
* برنامه توسعه سازمان ملل: شاخص توسعه انسانی ۲۰۰۴- مقام ۶۲ ام از بین ۱۷۷ کشور
* عرصه اقتصادی جهان: گزارش رقابت جهانی ۲۰۰۵-۲۰۰۴ – رتبه بندی فهرست رقابت رشد, ۱۰۴ کشور در این درجه بندی وجود نداشتند.
اطلاعات درباره بلاروس
عنوان رسمی: جمهوری بلاروس
شکل حکومت: جمهوری
رئیس جمهور: الکساندر گریگورویچ لوکاشنکو
سمبل حاکمیت ملی جمهوری بلاروس: پرچم ملی، آرم دولتی و سرود ملی
پایتخت: مینسک (یک میلیون و هفتصد و هشتاد هزار و هفتصد نفر ( تا تاریخ 1 ژانویه سال 2006 )
زبان های رسمی: بلاروسی و روسی
واحد پول: روبل بلاروسی (از تاریخ 26 ژولای سال 1993)
موقعیت جغرافیایی: جمهوری بلاروس در شرق قاره اروپا قرار دارد. این کشور از شمال با لیتونی و لیتوانی، از جنوب با اوکراین، از شرق با روسیه فدراتیو و از غرب با لهستان هم مرز می باشد. بلاروس دارای موقعیت استراتژیک برای ارتباط غرب با شرق و شمال با جنوب است. فاصله شهر مینسک تا ورشو (پایتخت لهستان) 500 کیلومتر، تا مسکو (پایتخت روسیه) 700 کیلومتر، تا برلین (پایتخت آلمان) 1060 کیلومتر و تا وین (پایتخت اتریش) 1300 کیلومتر می باشد.
جمهوری بلاروس به لحاظ مساحت جایگاه سیزدهم در اروپا را دارد. مساحت کشور برابر با 207 هزار و ششصد کیلومتر مربع است. ( جنگل 38%، آبها 2%، زمین های زراعتی 44%، سایر زمین ها 16%). فاصله شمال تا جنوب کشور 560 کیلومتر و غرب تا شرق 650 کیلومتر است.
جمعیت: بلاروس کشوری چند ملیتی می باشد. بلاروس ها 81% از ساختار جمعیت کشور را تشکیل می دهند. 19% باقیمانده شامل 140 ملیت – روسها، لهستانی ها، اوکراینی ها، یهودیها، ارمنی ها، تاتارها و غیره می باشد.
در کشور بلاروس 124 اتحادیه اجتماعی از 25 نوع جامعه ملیتی وجود دارد. همه آنها برنامه های فرهنگی، خیرخواهانه و آموزشی خود را تحت حمایت ارگانهای جمهوری و محلی اجرا می نمایند.
مذاهب: بلاروس دولتی با سنت های بومی تعدد مذهب است. در این کشور 2829 انجمن مذهبی و 142 سازمان مذهبی به ثبت رسیده و مشغول فعالیت می باشند. مسیحیت ارتدکس، کاتولیک و کلیسای انجیلی لوتران، یهودیت و اسلام در بلاروس مرسوم است.
ساعت: بلاروس بر روی کمربند زمانی مرکزی اروپا قرار دارد. (GMT +2 ساعت)
اقلیم: اقلیم بلاروس معتدل با زمستان های مرطوب و نه چندان سرد و تابستانهای گرم و مرطوب است. دمای متوسط در ماه ژانویه معادل منفی 6 درجه سانتیگراد و درماه ژولای مثبت 18 درجه سانتیگراد است. بارندگی سالانه از 550 تا 700 میلیمتر است.
تقسیمات کشوری: پایتخت کشور بلاروس شهر مینسک با مساحت حدود 200 کیلومتر مربع است. جمعیت بلاروس 9 میلیون و 800 هزار نفر بوده که 71.5% آن را شهرنشینان تشکلیل می دهند. 4 میلیون و 300 هزار نفر از جمعیت بلاروس ( 72% از جمعیت کارآمد بالغ) در بخش اقتصادی مشغول بکار می باشند. بلاروس داری 6 استان بوده که مراکز آنها شهرهای مینسک، برست، ویتبسک، گومل، گرودنو و موگیلف می باشند. هر استان شامل چند منطقه، شهر و سایر تقسیمات جغرافیایی و کشوری است. بلاروس دارای بیش از 100 شهر بوده از جمله 12 شهر با جمعیت بیش از 100 هزار نفر.
روزهای جشن های رسمی: 1 ژانویه – سال نو، 7 ژانویه - میلاد مسیح به تقویم ارتدکس، 8 مارس- روز جهانی زن، 15 مارس – روز قانون اساسی (در سال 1994 به تصویب رسیده است)،1 مه - ، روز همبستگی با زحمتکشان، 9 مه - روز پیروزی، 3 ژولای – روز استقلال، 25 دسامبر – میلاد مسیح به تقویم کاتولیک.
اقتصاد بلاروس
علیرغم شوک خارجی در اثر بحران رو به رشد در اقتصاد جهانی، در سال 2008 بلاروس موفق شد رشد اقتصادی سریع و روند مثبت شاخص های اصلی توسعه اجتماعی و اقتصادی خود را حفظ نماید.
این امر موثر بودن مدل انتخابی توسعه را اثبات کرده و گواه بر ثمربخش بودن اقدامات اتخاذ شده برای بهبود اقلیم تجاری کشور است.
مطابق با اطلاعات کمیته ملی آمار جمهوری بلاروس:
در سال 2008 تولید ناخالص داخلی (معادل 128.8 تریلیون روبل بلاروسی) 10% رشد نسبت به سال 2007 داشته است که کماکان از شاخص متوسط آن در کشورهای مشترک المنافع و منطقه اروپای مرکزی و شرقی (مطابق با ارزیابی مقدماتی صندوق بین المللی پول، رشد تولید ناخالص داخلی در سال 2008 در مناطق مذکور به ترتیب 6.9% و 4.2% بوده است) بیشتر است.
تولید محصولات صنعتی به میزان 10%، و محصولات کشاورزی 8.6% افزایش نشان می دهد. سرمایه گذاری در سرمایه اولیه به میزان چشمگیری افزایش یافته است. (به میزان 23.1% یعنی معادل 35.9 تریلیون روبل بلاروسی)، سهم بالای مصرف انرژی برای تولید ناخالص داخلی کاهش یافته (8.3%) و راندمان کاری و همچنین سودآوری از محل فروش محصولات افزایش یافته است (9%).
طی ماههای ژانویه تا نوامبر 2008 صادرات کالا و خدمات به میزان 42% نسبت به دوره مشابه در سال 2007 افزایش داشته است.
رشد درآمد های واقعی جمعیت ادامه پیدا کرد و سطح آن طی ماههای ژانویه تا نوامبر 2008 معادل 112.3% نسبت به شاخص دوره مشابه در سال 2007 بوده است.
نرخ بیکاری در سال 2008 معادل 37300 نفر یعنی 0.8% نسبت به بخش اقتصادی فعال جمعیت بوده که در مقایسه با سال 2007 به میزان 15% کاهش یافته است.
مطابق با گزارش سازمان ملل متحد درباره وضعیت اقتصادی در جهان و چشم انداز سال 2009 در اثر پدیده های بحرانی جهانی، افزایش سطح بیکاری و تورم در برخی از کشورهای مشترک المنافع پیش بینی می گردد. در عین حال پیش بینی میگردد که این شاخص های در سال 2009 در بلاروس در مقایسه با سایر کشورهای مشترک المنافع، در سطح نسبتأ پایینی حفظ شوند. (بیکاری 1%، در حالی که این شاخص در روسیه 5.8%، در قزاقستان 6.9%، در اوکراین 6.4%، و تورم در بلاروس 10.2%، در حالی که این شاخص در روسیه 11.5%، در قزاقستان 12%، در اوکراین 21.4% است)
در گزارش ماه دسامبر 2008 مرکز تحلیل بریتانیایی " Economist Intelligence Unit" درباره کشورها گفته می شود که طی ماههای ژانویه تا اکتبر 2008 رشد اقتصادی در بلاروس بسیار پویا بوده است. تولید ناخالص داخلی واقعی به میزان 10.7% نسبت به شاخص دوره مشابه سال 2007 افزایش داشته است. (8.4%)، تقاضای داخلی تحکیم شده است. حجم خرده فروشی به میزان 22.9% نسبت به دوره مشابه در سال 2007 افزایش داشه است. رشد سرمایه گذاری در سرمایه اولیه 23% رشد داشته و معادل 25.9% تولید ناخالص داخلی شده است (در سال 2007 فقط 15% بود) در عین حال تاکید میگردد که: "دولت بلاروس برنامه گسترده خصوصی سازی را آغاز کرده و بشکل فعال سرمایه های خارجی را جلب می نماید". روابط بلاروس با غرب اندکی گرم شده و پیش بینی می گردد که در بلاروس طی سالهای 2009 – 2010 پیشرفت مشخصی در زمینه خصوصی سازی و کم کردن بالانس منفی جاری تا شاخص میانی و قدری بیش از 5% تولید ناخالص داخلی خواهد داشت. در زمره وظائف دولت بلاروس الویت هایی مثل " اشتغال کامل و تقیسم عادلانه درآمد" نام برده می شود.
مطابق با اطلاعات آکادمی ملی علوم بلاروس هزینه پژوهش های علمی و طراحی در 10 سال اخیر در جمهوری بلاروس به میزان 2.7 برابر افزایش یافته است. سهم فن آوری های پیشرفته در تولید ناخالص داخلی در سال 2007 0.97% بوده است. از نظر این شاخص بلاروس از کشورهایی مثل هند، سلواکی، پرتغال و لهستان پیشی گرفته است.
مطابق با گزارش یونسکو درباره وضعیت کودکان در جهان در سال 2009، طول عمر متوسط در بلاروس 69 سال می باشد که از شاخص متوسط در جهان، کشورهای اروپای مرکزی و شرقی و مشترک المنافع (68 سال) بیشتر می باشد. همچنین میزان مرگ و میر کودکان کمتر از 5 سال در بلاروس پایین می باشد (13 مورد از هر 1000 نوزاد). این شاخص به میزان چشمگیری از حد متوسط آن در جهان (93 مورد)، و بسیاری از مناطق جهان شامل کشورهای مشترک المنافع کمتر بوده و به شاخص متوسط کشورهای پیشرفته صنعتی نزدیک می باشد (10 مورد).
در گزارش سازمان غیر دولتی حقوق بشری "Human Rights Watch" درباره وضعیت جهان در سال 2009 به پیشرفت های بلاروس در زمینه حقوق بشر در سال 2008 اشاره شده است.