اين محوطه تاريخي در دوازده کيلومتي جنوب شرقي کنگاور و به فاصله يک کيلومتري شمال روستاي گودين قرار دارد. ارتفاع اين تپه از سطح زمين هاي اطراف در حدود سي متر و از سطح دريا هزار و چهار صدمتر است. مساحت اين محوطه در حدود پانزده هکتار برآورد شده است.
تپه گودين در سال 1961 م شناسايي شد و براي نخستين بار در سال 1965 م توسط «کايلريانگ» مورد گمانه زني قرار گرفت. پس از آن نيز براي چندين فصل متوالي حفريات منظمي در آن صورت گرفت. آثار به دست آمده معرف يک استقرار طولاني و تقريباً بي وقفه از اواسط هزاره ششم ق.م تا 1600 ق. م است. اين آثار از هفت طبقه فرهنگي به دست آمده است. طبقه I جديدترين طبقه، متعلق به دوره اسلامي و طبقه VII، قديمي ترين طبقه و متعلق به اواخر دوره نوسنگي است.
در طبقه هفتم اولين ساکنان گودين در خانه هايي با ديوارهاي چينه اي زندگي مي کردند. از اين طبقه تعداد زيادي قطعات سفالين و ظروف سنگي به دست آمده است. آثار به دست آمده از اين طبقه متعلق به 5500 تا 5000 ق.م است.
در گمانه زني دوره گودين VI، تنها بقاياي محدودي از معماري شناسايي شده است. سفالينه هاي مکشوفه از اين طبقه همگي دست ساز بوده و در چهار گروه خشن، نيمه خشن، معمولي و خوب طبقه بندي شده اند. ظروف اغلب شامل کاسه هاي نيم کروي با لبه هاي به داخل برگشته و کاسه هاي نيم کروي با ديواره هاي عمودي، ديگ ها، سبوها و ظروف پايه دار است. از اواخر گودين VI و اوايل گودين V قلعه اي با ديوار بيضي شکل به دست آمده است. اين قلعه شامل چندين ساختمان و اتاق است که در اطراف يک حياط بزرگ قرار دارند. اتاق شماره شش ساختمان مسکوني، محلي براي بايگاني الواح بوده است. اگرچه شباهت هاي بسياري ميان معماري خانه هاي شهر و بناهاي پايين قلعه متعلق به روستاييان نسبتاً مرفه بوده و زندگي آنها با ساکنان دژ تفاوت داشته است. روي هم رفته چهل و سه لوح گلي از طبقه پنجم شناسايي شده است مطالعه اين لوح ها نشان مي دهد که گودين V بازراي براي بازرگانان شوش بود. فرهنگ گودين IV ابتداي فرهنگ برنز I بود و بعد وارد منطقه کنگاور شد. سفال هاي اين فرهنگ شامل ظروف نخودي دست ساز است و بيشتر به صوت ظروف آشپزخانه اي ظاهر مي شوند. اين ظروف به وسيله نوارهاي زيگزاکي و سه گوش، خطوط کنده کاري با تزيينات شانه اي و موج دار تزيين شده اند.
طبق آخرين تحقيقات، گودين III داراي شش لايه است که از گودين III1 شروع و به III6 ختم مي شود. تارخ ارايه شده براي گودين III بين 2600-1400 ق.م است. در اين فاصله زماني در هر يک از لايه ها روستاي جديد بر روي تپه و شيب هاي آن شکل گرفته است. در طبقه دوم بقاياي دژي از دوره ماد شناسايي شد که برروي آثار معماري طبقه III ساخته شده بود. اين دژ به وسيله حصاري خشتي با برج هاي چهارگوش محصور شده است. در حدود شصت و پنج متر از طول اين ديوار شناسايي شده است.
در قسمت جنوبي برج غربي، بقاياي يک اتاق بزرگ و يک آشپزخانه بر جاي مانده و در داخل آن اجاق و تنور نان پزي شناسايي شده است. در امتداد غربي اين اتاق، تالار ستون داري به طول بيست و چهار متر و عرض هجده متر ساخته شده است. ديوار حصار، در حقيقت ديوار شمالي اين تالار را تشکيل مي دهد. در اين تالار سي عدد ستون چوبي قرار داشت. از ستون ها تنها بخشي از پايه هاي سنگي آن بر جاي مانده است. در قمست جنوبي اين تالار، سکوهايي به عنوان نيمکت در سراسر ديوار ساخته شده است و در قسمت شمالي تالار نيز محلي تخت ماند جهت نشستن شخصيت عالي رتبه اي ايجاد شده است. بين رديف هاي اول و دوم ستون ها، در امتداد در ورودي تالار و مقابل تخت سلطنتي، محلي براي آتش دان آجري تعبيه شده که از سطح زمين بالاتر است. در قمست شرقي اين تالار، مجموعه اي از اتقا هاي باريک و مرتبط به هم ساخته شده است. مدارک باستان شناختي نشان مي دهد اين دژ ساختمان کاملي مرکب از اتاق هاف راهرو، آشپزخانه و انبارک ا بوده و برج و بارو و ديواري مستحکم داشته است و احتمالاً به يکي از شاهزادگان مادي که توسط حکومت مرکزي حاکم اين ناحيه شده بود، تعلق داشته است.
از نظر معماري، ساختمان گودين II و تالار ستون دار آن از نمونه هاي اوليه تالارهاي ستون دار سنتي است که بعدها در معماري هخامنشي شبيه به آن به حد کمال و اعتدال زيبايي خود مي رسد. علاوه بر آثار معماري، از اين طبقه تعداد زيادي قطعات سفالين و سنجاق قفلي به دست آمده است.
- شما اینجا هستید:
-
صفحه نخست
-
درباره کرمانشاه
- تپه گودين