EN    AR    KU   
یکشنبه, 27 شهریور 1390 09:27

تپه‎ ‎گودين

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)
اين محوطه تاريخي در دوازده کيلومتي جنوب شرقي کنگاور و به فاصله يک‎ ‎کيلومتري شمال روستاي گودين قرار دارد. ارتفاع اين تپه از سطح زمين هاي اطراف در‎ ‎حدود سي متر و از سطح دريا هزار و چهار صدمتر است. مساحت اين محوطه در حدود پانزده‎ ‎هکتار برآورد شده‎ ‎است‎.
‎تپه گودين در سال 1961 م شناسايي شد و براي نخستين‎ ‎بار در سال 1965 م توسط «کايلريانگ» مورد گمانه زني قرار گرفت. پس از آن نيز براي‎ ‎چندين فصل متوالي حفريات منظمي در آن صورت گرفت. آثار به دست آمده معرف يک استقرار‎ ‎طولاني و تقريباً بي وقفه از اواسط هزاره ششم ق.م تا 1600 ق. م است. اين آثار از‎ ‎هفت طبقه فرهنگي به دست آمده است. طبقه‎ I ‎جديدترين طبقه، متعلق به دوره اسلامي و‎ ‎طبقه‎ VII‎، قديمي ترين طبقه و متعلق به اواخر دوره نوسنگي است‎.
‎در طبقه هفتم‎ ‎اولين ساکنان گودين در خانه هايي با ديوارهاي چينه اي زندگي مي کردند. از اين طبقه‎ ‎تعداد زيادي قطعات سفالين و ظروف سنگي به دست آمده است. آثار به دست آمده از اين‎ ‎طبقه متعلق به 5500 تا 5000 ق.م است‎.
‎در گمانه زني دوره گودين‎ VI‎، تنها‎ ‎بقاياي محدودي از معماري شناسايي شده است. سفالينه هاي مکشوفه از اين طبقه همگي دست‎ ‎ساز بوده و در چهار گروه خشن، نيمه خشن، معمولي و خوب طبقه بندي شده اند. ظروف اغلب‎ ‎شامل کاسه هاي نيم کروي با لبه هاي به داخل برگشته و کاسه هاي نيم کروي با ديواره‎ ‎هاي عمودي، ديگ ها، سبوها و ظروف پايه دار است. از اواخر گودين‎ VI ‎و اوايل گودين‎ V ‎قلعه اي با ديوار بيضي شکل به دست آمده است. اين قلعه شامل چندين ساختمان و اتاق‎ ‎است که در اطراف يک حياط بزرگ قرار دارند. اتاق شماره شش ساختمان مسکوني، محلي براي‎ ‎بايگاني الواح بوده است. اگرچه شباهت هاي بسياري ميان معماري خانه هاي شهر و بناهاي‎ ‎پايين قلعه متعلق به روستاييان نسبتاً مرفه بوده و زندگي آنها با ساکنان دژ تفاوت‎ ‎داشته است. روي هم رفته چهل و سه لوح گلي از طبقه پنجم شناسايي شده است مطالعه اين‎ ‎لوح ها نشان مي دهد که گودين‎ V ‎بازراي براي بازرگانان شوش بود. فرهنگ گودين‎ IV ‎ابتداي فرهنگ برنز‎ I ‎بود و بعد وارد منطقه کنگاور شد. سفال هاي اين فرهنگ شامل ظروف‎ ‎نخودي دست ساز است و بيشتر به صوت ظروف آشپزخانه اي ظاهر مي شوند. اين ظروف به‏‎ ‎وسيله نوارهاي زيگزاکي و سه گوش، خطوط کنده کاري با تزيينات شانه اي و موج دار‎ ‎تزيين شده اند‎.
‎طبق آخرين تحقيقات، گودين‎ III ‎داراي شش لايه است که از گودين‎ III1 ‎شروع و به‎ III6 ‎ختم مي شود. تارخ ارايه شده براي گودين‎ III ‎بين 2600-1400 ق.م‎ ‎است. در اين فاصله زماني در هر يک از لايه ها روستاي جديد بر روي تپه و شيب هاي آن‎ ‎شکل گرفته است. در طبقه دوم بقاياي دژي از دوره ماد شناسايي شد که برروي آثار‎ ‎معماري طبقه‎ III ‎ساخته شده بود. اين دژ به وسيله حصاري خشتي با برج هاي چهارگوش‎ ‎محصور شده است. در حدود شصت و پنج متر از طول اين ديوار شناسايي شده است‏‎.
‎در‎ ‎قسمت جنوبي برج غربي، بقاياي يک اتاق بزرگ و يک آشپزخانه بر جاي مانده و در داخل آن‎ ‎اجاق و تنور نان پزي شناسايي شده است. در امتداد غربي اين اتاق، تالار ستون داري به‎ ‎طول بيست و چهار متر و عرض هجده متر ساخته شده است. ديوار حصار، در حقيقت ديوار‎ ‎شمالي اين تالار را تشکيل مي دهد. در اين تالار سي عدد ستون چوبي قرار داشت. از‎ ‎ستون ها تنها بخشي از پايه هاي سنگي آن بر جاي مانده است. در قمست جنوبي اين تالار،‎ ‎سکوهايي به عنوان نيمکت در سراسر ديوار ساخته شده است و در قسمت شمالي تالار نيز‎ ‎محلي تخت ماند جهت نشستن شخصيت عالي رتبه اي ايجاد شده است. بين رديف هاي اول و دوم‎ ‎ستون ها، در امتداد در ورودي تالار و مقابل تخت سلطنتي، محلي براي آتش دان آجري‎ ‎تعبيه شده که از سطح زمين بالاتر است. در قمست شرقي اين تالار، مجموعه اي از اتقا‎ ‎هاي باريک و مرتبط به هم ساخته شده است. مدارک باستان شناختي نشان مي دهد اين دژ‎ ‎ساختمان کاملي مرکب از اتاق هاف راهرو، آشپزخانه و انبارک ا بوده و برج و بارو و‎ ‎ديواري مستحکم داشته است و احتمالاً به يکي از شاهزادگان مادي که توسط حکومت مرکزي‎ ‎حاکم اين ناحيه شده بود، تعلق داشته است‎.
‎از نظر معماري، ساختمان گودين‎ II ‎و‎ ‎تالار ستون دار آن از نمونه هاي اوليه تالارهاي ستون دار سنتي است که بعدها در‎ ‎معماري هخامنشي شبيه به آن به حد کمال و اعتدال زيبايي خود مي رسد. علاوه بر آثار‎ ‎معماري، از اين طبقه تعداد زيادي قطعات سفالين و سنجاق قفلي به دست آمده‎ ‎است‎.
خواندن 5101 دفعه

نظر دادن

از پر شدن تمامی موارد الزامی ستاره‌دار (*) اطمینان حاصل کنید. کد HTML مجاز نیست.