روز ۷ آوریل برابر با ۱۸ فروردین ماه «روز جهانی بهداشت» نام گرفته است و همه ساله در سراسر جهان برنامه‌هایی در گرامیداشت این روز برگزار می‌شود. در کشور ما و نظر به اهمیت «سلامتی» در زندگی آحاد جامعه و نقشی که انسان سالم می‌تواند در شکل‌دهی جامعه سالم داشته باشد، همه ساله یک هفته از سال با عنوان «هفته سلامت» گرامی داشته می‌شود.
اهمیت تغذیه باعث شده است که سازمان بهداشت جهانی امسال را سال «ایمنی غذا از مزرعه تا سفره» نامگذاری کند و امسال نیز یکم تا هفتم اردیبهشت با شعار بهداشتی «ایمنی غذا از مزرعه تا سفره» به عنوان هفته سلامت تعیین شده است و انتظار می‌رود مردم از برنامه‌های این هفته استفاده کنند چرا که برای داشتن جامعه ای سالم باید همه افراد جامعه تلاش کنند.
بحث ایمنی غذا و تغذیه صحیح بحث بسیار مهمی در پیشگیری از بیماری‌ها و تأمین سلامت جامعه است. یکی از مهمترین اهداف هفته سلامت ارتقای فرهنگ سلامت است و در این راستا سلامت غذا در سه بخش در دسترس بودن مواد غذایی، عادات و رفتارهای تغذیه ای مناسب و ایمنی مواد غذایی دارای اهمیت است زیرا انسان برای انجام کارهای خود به نیرو احتیاج دارد و این نیرو و انرژی از غذای سالم و مغذی به دست می‌آید.
گفتگو با ناصر مرادی را با این مقدمه آغاز کردیم و از برنامه هفته سلامت در کرمانشاه پرسیدیم.
در استان کرمانشاه به مناسبت گرامیداشت هفته سلامت، در محل نمایشگاه‌های استان کرمانشاه از یکم تا هفتم اردیبهشت ماه نمایشگاهی دایر، که شورای ملی نخود ایران نیز در این نمایشگاه حضور چشمگیر داشت این شورا در ابتدای شروع فعالیت خود، تغییر فرهنگ غذایی و بالا بردن سرانه مصرف نخود در سبد غذایی جامعه را یکی از اولویت‌های اصلی خود قرار داده است و با شرکت در نمایشگاه‌های مختلف سعی دارد تا در خصوص اهمیت مصرف نخود و نقش بسیار زیاد آن در تأمین سلامت جامعه، اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی نماید.
در حال حاضر کشور ما با مشکل کم‌آبی مواجه است و در خصوص تأمین نیاز غذایی، مجبور به واردات در خصوص برخی از مواد غذایی هستیم. هدف شورای ملی نخود ایران این است که نخود به عنوان محصولی با مصرف آب پایین و تولید داخلی وارد سبد مصرف غذایی خانواده های ایرانی شود. طبق آمار موجود، مصرف سرانه نخود در ایران حدود ۲کیلوگرم است و این در حالیست که در برخی از کشورهایی که از سطح سلامت بالاتری برخوردار هستند این میزان تا ۷ کیلوگرم نیز رسیده است.
در حالی که برای سیراب شدن مزارع نخود یک باران کم و دو باران زیاد است، یادآوری این نکته پروتئین محصول نخود در برخی ارقام از گوشت هم بالاتر است، جای تأمل و بررسی دارد.
برخی ارقام نخود دارای ۳۰ درصد پروتئین هستند، همچنین این محصول دارای فیبر بالایی بوده و از خواص پزشکی آن می‌توان به ضد پوکی استخوان، ضد باکتری، آنتی اکسیدان و ضد التهاب، کاهنده چربی (تری گلیسرید) و کلسترول (LDL) خون و جلوگیری از ابتلا به دیابت اشاره کرد.
برای آشنایی بیشتر مردم
با این ماده مهم غذایی چه کرده‌اید؟
همانگونه که اشاره شد، از اولویت‌های شورای ملی نخود ایران، تغییر فرهنگ غذایی مردم است. برای تغییر فرهنگ غذایی مردم باید به صورت منسجم و برنامه‌ریزی شده کار کرد و شورای ملی نخود ایران در این خصوص برنامه‌هایی در نظر گرفته است. برای اصلاح فرهنگ غذایی مردم باید وزارتخانه‌ها و سازمانهای ذیربط از جمله وزارت جهاد کشاورزی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش پرورش ، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با یکدیگر همکاری نمایند، تا هرچه سریعتر نتیجه مثبت اصلاح عادت غذایی مردم ایران را بر خودکفایی و کاهش نیاز به محصولات عمده وارداتی و همچنین سلامت مردم ایران و افزایش بهره وری از مزارع کشاورزی را ببینیم.
از دیگر برنامه‌های شورای ملی نخود ایران می‌توان به برگزاری همایشها، تولید برنامه‌های رادیو- تلویزیونی آموزشی و ترویجی، چاپ پوستر ها و نشریات علمی و ترویجی، برگزاری دوره های آموزشی برای بهیاران و کارشناسان بهداشتی و دهیاران و مروجان کشاورزی اشاره داشت.
مردم ایران مصرف نخود را فقط برای آش، آبگوشت و فلافل می‌دانند. در صورتیکه این محصول را می توان به اکثر غذاهای متداول ایرانی اضافه نمود بدون اینکه تغییر چندانی در عادت غذایی مردم ایران ایجاد گردد و آنرا جایگزین قسمتی از برنج، نان و گوشت مصرفی کرد و ارزش غذایی و دارویی آن بیشتر بهره مند گردید.
لازم به ذکر است که استان کرمانشاه به عنوان پایلوت ایجاد بازارچه و غرفه فروش نخود انتخاب شده است. بدین جهت یکی دیگر از برنامه‌های شورای ملی نخود در اختیار داشتن چندین غرفه در سطح شهر کرمانشاه و در اماکن عمومی به منظور معرفی غذاها، روش‌های پخت و فرآوری محصول نخود می‌باشد. در این غرفه‌ها خواص نخود تشریح خواهد شد تا مردم به جای استفاده از محصولات وارداتی، از نخود تولید داخل استفاده کنند. همچنین در قالب اقدامات آموزشی و ارائه بروشورهای محصولات قابل احصا از نخود نکات بهداشتی را آموزش خواهیم داد. در این غرفه‌ها حتی روش‌های فرآوری نخود بدون نفخ نیز آموزش داده می‌شود.
باید در نظر داشت بهترین روش برای ارتقای سرانه مصرف نخود فرهنگ سازی و آموزش از سطوح پایین است. بدین منظور شورای ملی نخود ایران در نظر دارد تا با حضور در مدارس و هنرستان‌های دخترانه نسبت به برگزاری کلاس‌های آموزشی در زمینه آشپزی غذاهای حاوی نخود با بهره‌مندی از اساتید و مربیان مجرب، فرهنگ استفاده از این محصول مفید را ترویج دهد و در نتیجه فرهنگ غذایی جامعه را به سمت بالابردن سطح سلامت سوق دهد.