دکتر بیژن رضایی
مشاور اتاق بازرگانی کرمانشاه
عضو هیات علمی دانشگاه رازی
و دبیر علمی همایش
در سال‌های اخیر سرمایه‌های انسانی به عنوان مهمترین عامل ایجاد توسعه و مزیت رقابتی معرفی می‌شود و دانش موجود در ذهن افراد با دارا بودن معیارهای ارزشمند، بی‌همتا و غیرقابل جایگزین برای کشورها و هر مجموعه‌ای می‌تواند یک مزیت رقابتی پایدار به شمار آید و باید زمینه بهره‌برداری هرچه بیشتر از این دارایی ارزشمند فراهم گردد. یکی از نهادهایی که در پرورش و رشد این دارایی ارزشمند نقش بسزایی دارد دانشگاه‌ها می باشند که علاوه بر رسالت اصلی خود که همان تربیت نیروی متخصص و کارآفرین مورد نیاز جوامع و صنایع است، به طور مستقیم و غیرمستقیم نقش تأثیرگذاری بر توسعه کشور دارند که با برنامه‌ریزی مناسب زمینه توسعه کارآفرینی و اشتغالزایی را فراهم می‌کنند و این امر موجب تحول، افزایش ماندگاری نیروهای بومی متخصص و توسعه اقتصادی در هر جامعه و کشوری می‌گردد. این تحول و توسعه مخصوصاً در بعد اقتصادی منوط به تعامل اثربخش صنعت و دانشگاه است که در کشورهای پیشرفته زمینه برقراری این تعامل شکل گرفته و حتی دانشگاه‌ها در دل صنایع ایجاد شده و یا رشته‌های دانشگاهی به سفارش بخش صنعت راه‌اندازی می شود. اما متاسفانه امروزه شکاف قابل توجهی بین صنایع و پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های دانشگاه‌ها و سایر مراکز علمی و پژوهشی در کشور وجود دارد. توسعه پایدار تعامل بین صنعت و دانشگاه و همچنین موضوع ارتباط آن با رکن اساسی جامعه یعنی بعد اقتصادی همواره با مشکلاتی مواجه بوده و آنطور که باید اقدامات مناسبی در این حوزه انجام نشده است، اما عدم توجه به این مسئله پیامدهای جبران ناپذیری برای دانشگاه، صنعت و جامعه در شکل کلی آن دارد و پرداختن به این موضوع نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت انکارناپذیر است تا علم و دانش موجود در دانشگاه‌ها به صنایع سرریز و منابع مالی و تکنولوژیک موجود در صنایع در اختیار دانشگاه‌ها هم قرار گرفته و هم صنایع، هم دانشگاه‌ها و هم کل جامعه از سرریز منابع بهره‌مند شوند.
یکی از چالش‌های زیربنایی عدم ایجاد این تعامل جزیره‌ای عمل کردن دستگاه‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط است. دانشگاه‌ها در حال تربیت نیروی انسانی ناآشنا با تکنولوژی ها و صنایع بومی است و از سوی دیگر صنایع هم بدون بهره‌گیری از دانش فارغ التحصیلان دانشگاهی در حال تولید محصول و خدمات خود می باشند و این امر باعث هدر رفت منابع و بهره‌وری پایین این دو حوزه مهم و تأثیرگذار شده است.
در مسیر ایجاد پیوندی اثربخش میان دانشگاه و صنعت باید اهداف، فعالیت‌ها، توانایی‌های آنها را شناسایی کرده و بر چالش‌ها و تفاوت‌ها فائق آمده و ارتباطی اثربخش بنا نهاد که به نظر نیازمند تمهیداتی برنامه‌ریزی شده است و به گونه‌ای عمل شود که منافع سه حوزه دانشگاه، صنعت و دولت به هم گره خورده و پیشرفت در هر حوزه پیشرفت در سایر ابعاد را به همراه داشته باشد. در واقع دانشگاه‌ها اگر درست به وظایف خود عمل کنند بستر تولیدات دانش بنیان خواهند بود و در صورت تربیت دانشجویان توانمند و با سواد در دانشگاه‌ها، آنها می‌توانند با ایده‌های خود شرکت‌های دانش بنیان راه راه‌اندازی و توسعه دهند و همچنین با ورود این نیروی ماهر و توانمند می‌توان انتظار تحول در صنایع را داشت. بنابراین یک برنامه‌ریزی راهبردی می‌تواند به عنوان چارچوبی برای تعیین مسیری با کیفیت که یک دانشگاه برای دستیابی به آینده مطلوب خود ترسیم کند عمل نمایند، چرا که تولید دانش بنیان ماناتر و توام با اشتغالزایی پایدارتری می باشد.
از این رو هفتمین همایش ملی "تعامل صنعت و دانشگاه با رویکرد دانش بنیان" با هدف فراهم آوردن زمینه گفتگوی نخبگان و صاحب‌نظران حول مسائل مختلف حوزه‌های صنعت و دانشگاه و تولید دانش بنیان با همکاری و هماهنگی سه نهاد دانشگاه رازی، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمانشاه و موسسه آموزشی- پژوهشی اتاق بازرگانی ایران و با محورهای زیر طراحی و اجرا شده است:
محور اول: مسئله‌شناسی و مدل‌های تعامل صنعت و دانشگاه؛
محور دوم: تعامل صنعت و دانشگاه و اقتصاد دانش بنیان؛
محور سوم: نقش تعامل صنعت و دانشگاه در تامین و بهینه سازی سرمایه انسانی؛
محور چهارم: نقش تعامل صنعت و دانشگاه در بهبود فضای کسب و کار.
پس از استقرار دبیرخانه اجرایی (مستقر در اتاق بازرگانی،صنایع، معادن و کشاورزی کرمانشاه) و دبیرخانه علمی (مستقر در دانشکده اقتصاد و کارآفرینی دانشگاه رازی) همایش ملی "تعامل صنعت و دانشگاه با رویکرد دانش بنیان" در مهر ماه 1401 و ارسال فراخوان به کلیه مراکز صنعتی، علمی و پژوهشی سراسر کشور و در فاصله کوتاه تا زمان برگزاری همایش (دوم و سوم دی ماه ۱۴۰۱) بیش از ۲۰۰ مقاله پیرامون محورهای مختلف همایش دریافت شد. مقالات در کارگروه‌های علمی و تخصصی مورد بررسی قرار گرفت و در مجموع بیش از ۶۰ عضو هیات علمی برجسته و نخبه استانی و ملی با این کارگروه‌ها برای ارزیابی مقالات همکاری داشته و مقالات را ارزیابی نمودند. از مجموع مقالات دریافتی، ۱۶۰ مقاله پس از بازنگری و اصلاح برای ارائه به صورت سخنرانی یا پوستر مورد پذیرش نهایی قرار گرفت.
در پایان از نویسندگان فرهیخته، اعضای کمیته‌های علمی و اجرایی، داوران ارجمند، اعضای محترم شورای سیاست‌گذاری همایش، جناب آقای دکتر میرمحمد صادقی رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی اتاق ایران، جناب آقای دکتر احمدی رئیس دانشگاه رازی، جناب آقای مهندس کاشفی رئیس اتاق کرمانشاه، کارکنان این سازمان‌ها، دانشجویان عزیز در ستاد اجرایی همایش، حامیان همایش و سایر نهادهای استانی و ملی که در تدارک این رویداد مهم نقش داشتند تشکر می‌گردد.
امید است این رویداد که با تعامل موثر بخش خصوصی و دانشگاه برگزار گردید و نمونه بارزی از تعامل صنعت و دانشگاه می باشد موجب اثربخشی و استمرار پایدار این تعامل شود.