مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی کرمانشاه مطرح کرد:
ارتباط صنعت و دانشگاه از اولویت‌های اقتصاد مقاومتی
شرکت صنایع پتروشیمی کرمانشاه بزرگترین و برترین مجموعه صنعتی غرب و شمالغرب کشور؛ به عنوان اولین شرکت خصوصی تولیدکننده اوره و آمونیاک در ایران، یکی از بزرگترین بنگاه های اقتصادی و اشتغال زایی در منطقه غرب کشور محسوب می گردد.
این شرکت توانسته است با تشگیل کارگروه پژوهش و توسعه و راه اندازی مرکز پژوهش و نوآوری و ایجاد ارتباط هدفمند و موثر با دانشگاه ها، پژوهشگران و شرکت های دانش بنیان، گام های موثری در جهت تعامل هرچه بیشتر صنعت و دانشگاه بردارد.
در همین راستا و به مناسبت برگزاری همایش تعامل صنعت و دانشگاه با مهندس “سیدجعفر هاشمی مدیرعامل” دانشگاهی و موفق این مجموعه بزرگ صنعتی که پرچمدار اصلی این حرکت ارزشمند در شرکت صنایع پتروشیمی کرمانشاه نیز هست، مصاحبه کوتاهی ترتیب دادیم که در ادامه می خوانید:
جناب آقای مهندس لطفا به "اهمیت تعامل صنعت و دانشگاه" اشاره بفرمایید
اگر در گذشته نیازي به برقراري ارتباط میان صنعت و دانشگاه احساس نمی شد، اما اینك در عصر دانایی محوری، الزام چنین ارتباط و تعاملي بین این دو بخش، بیش از پیش آشكار شده است.
كشور در حال توسعه ایران، نیازمند رشد و توسعه متوازن و هماهنگ است تا در سایه آن بتواند زندگی بهتر و توأم با رفاه و آرامش بیشتر برای جمعیت خود فراهم آورد؛ از این رو نظام ها و نهادهای مختلف اجتماعی باید در راه نیل به این هدف از هماهنگی و ارتباطی پویا برخوردار باشند و با ارتباطات متقابل، راه رسیدن به توسعه متوازن را هموار كنند.
در این میان آنچه عقل و منطق بر آن حكم، و تجربه كشورهای پیشرفته صنعتی نیز آن را تایید می كند؛ ضرورت ارتباط مستمر و محكم میان دو بخش مهم صنعت و دانشگاه است.
به باور بنده، صنایع كشور درصورتی به رشد، بالندگی و توسعه واقعی دست خواهند یافت كه از طرح های تخصصی و مبتكرانه دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاه ها و صاحبان اندیشه استفاده كنند و از دانشگاه ها در راه تولیدات صنعتی خود یاری گیرند.
دانشگاه ها نیز مادام كه در راه توسعه و پویایی قرار گیرند باید دانش و تخصص خود را در تولیدات صنعتی متجلی سازند و در راه پژوهش برای پاسخگویی به نیازهای صنایع و جامعه، گام های موثر بردارند.
ارتباط صنعت و دانشگاه از اولویت های اقتصاد مقاومتی و از اركان مهم موفقیت كشور در بخش صنعت است؛ پیوند دانشگاهیان و متخصصان با صنعتگران و مجریان اصلی تولید، نقش بسزایی در هموار سازی مسیر توسعه و تسهیل در كاهش آمار بیكاری و ورود دانش آموختگان و افراد جویای كار دارد؛ صنعت منهای ارتباط تعریف شده و هدفمند با دانشگاه پیشرفت نمی كند و برای این منظور باید «بخش پژوهش و نوآوری در صنعت» كه بسیاری از صنایع ایران فاقد آن هستند، ایجاد شود.
ما اگر توانستیم یک ارتباط ارگانیک و غیر اجباری بین دانشگاه و صنعت برقرار کنیم، هر دو نهاد از ایجاد این رابطه سود می برند. در هزاره سوم با توجه به تحولات سریع محیطی، اوضاع خیلی فرق کرده است. برای ادامه حیات در دنیای رقابتی کنونی بنگاه های اقتصادی مزیت رقابتی خود را باید در نوآوری های ناشی از تحقیقات جستجو کنند. و هرجامعه‌ای برای رسیدن به توسعه حقیقی و پایدار، نیازمند یک تعامل تعریف شده بین سه نهاد علمی، سیاسی و فنی است که در قالب دانشگاه، دولت و صنعت شکل می‌گیرد.
چه راهکارهایی پیشنهاد می دهید که تعامل صنعت و دانشگاه اجرایی تر باشد؟
بی تردید وجود قید و بندها، امكان ایجاد ارتباط و تعامل مناسب را از دانشگاه هاي صنعتي با محیط بیرون خواهد گرفت.
مطالعات نشان می دهد در كشورهای توسعه یافته، ارتباط و همكاری بین صنعت و دانشگاه از پشتوانه ای قوی برخوردار است.
در این كشورها بیشتر تحولات صنعتی از دانشگاه و مراكز تحقیقاتی آغاز شده و دانشگاه ها پیشگام توسعه صنعتی هستند، در حالی كه در كشورهای درحال توسعه این ارتباط ضعیف و كمرنگ است.
بنده معتقدم كه باز بودن سیستم دانشگاه ها برای انجام تحقیقات پایه ای و صنعتی، از عوامل اساسی ارتباط تنگاتنگ دانشگاه با صنعت است.
همچنین حمایت هاي مالي از پروژه هاي تحقیقاتي مشترك بین صنعت و دانشگاه نیز به عنوان مشوقي براي تعامل بیشتر این دو بخش محسوب مي شود؛
راهکارهای مختلفی به منظور افزایش ارتباط صنعت با دانشگاه وجود دارد که بخشی از آنها به عقیده بنده عبارتند از:
1- اعمال سیاست های تشویقی، از جمله معافیت ها و تخفیف های مالیاتی برای صنایعی که با دانشگاه ها در رفع تنگناهای صنعتی مشارکت دارند.
2- ارتقای اعضای هیات علمی و تشویق دانشگاه هایی که با تحقیقات کاربردی خود و انجام فرصت مطالعاتی در صنعت توانسته اند مشکلی از پیش پای صنعتگر بردارند.
3- برنامه‌ها و شیوه‌های تدریس و سرفصل های آموزشی دانشگاه ها، متناسب با فناوری های روز بازنگری و اصلاح شود.
4- نظام آموزشی و اجرای کارآموزی دانشجویان در صنایع و نیز بازآموزی صنعتگران و فارغ‌التحصیلان، در سطح کشور بازنگری جدی را می‌طلبد.
5- برای تدریس بخش هایی از دروس دانشگاه ها از متخصصان مجرب شاغل در صنایع استفاده شود تا مطالب کاربردی به دانشجویان ارائه گردد.
6 -انتخاب عنوان و موضوع پایان‌نامه‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا باید با دقت و وسواس خاصی صورت پذیرد، به صورتی که کاربردی بوده و سپس نتایج آن جهت استفاده همگان انتشار یابد.
7 -رسانه‌های گروهی نیز باید در جهت ارتقای سطح آگاهی و فرهنگ عمومی در زمینه جایگاه و رسالت دانشگاه و صنعت در توسعه ملی و ایجاد اشتغال پایدار ایفای نقش نمایند.
آیا استفاده از ظرفیت علمی دانشگاه می تواند به کمک کاهش مشکلات صنایع بیاید؟
ببینید در بسیاري از كشورهای توسعه یافته، شركت های كوچك، سازمان ها، نهادهای دولتی و خصوصی، طرح های پژوهشی خود را درقالب پایان نامه های كارشناسی ارشد و دكترا به دانشجویان واگذار مي كنند حتی در برخی موارد، طرح های پژوهشی و نیاز شركت ها در قالب طرح های كارورزی به دانشجویان ارشد و دكترا واگذار می شود تا دانشجو در محیط خود شركت یا سازمان، برنامه یا مشكل آن را برطرف كند و 30% حقوق پایه به كارورزان داده می شود.
در كشورهاي پیشرفته و كشورهایي كه داراي موفقیت ها و پیشرفت هاي بزرگ صنعتي در جهان هستند، همكاري هاي علمي و پژوهشي بین دانشگاه و صنعت، داراي ساختار و نظام قانونمند و رسمي است كه این امر مسیر را براي چنین همكاری هایي هموارتر مي كند.
اما متأسفانه در ایران پژوهش های دانشگاهی آنطور که باید و شاید نتوانسته‌اند در جهت رفع معضلات صنعتی کشور گام عمده‌ای بردارند که دلیل آن عدم توجه به نیازهای تحقیقاتی صنایع بوده و هست. کمتر اتفاق می افتد که یک استاد راهنما در یک دانشکده جهت پیشنهاد موضوع تحقیقاتی یا پایان نامه به دانشجویان خود، ابتدا از صنعتگران جهت آگاهی از نیازهای تحقیقاتی آنها استعلام کند.
در حال حاضر اگر از فارغ التحصیلانی که در رشته های مرتبط با صنعت تحصیل کرده اند پرسیده شود که چند بار در طول دوران تحصیل خود به بازدید از کارخانجات صنعتی برده شده اند، در خوش بینانه ترین حالت از تعداد انگشتان یک دست بیشتر نمی شود.
برای ارتباط بهتر دانشگاه با صنعت باید ابتدا نیازهای بخش صنعت شناسایی شده و سپس، این موضوعات به صورت پروپوزال هایی در آید که اگر دانشجویی به دنبال عنوان پایان نامه یا کار تحقیقاتی بود با توجه به نیازهای صنعت و موضوع مورد علاقه خود، شروع به تحقیقات نماید.
به عقیده بنده علمی موثر است كه منجر به تولید ثروت شده و به عبارتی دیگر علم باید به فكر درمان و تحول اقتصاد و صنعت باشد.
این تعامل چه کمکی به تأمین نیروی کار ماهر مورد نیاز صنایع خواهد کرد؟
صنعت ما در انتظار افراد مدرک‌دار نیست بلکه نیازمند نیروهای کاربردی متخصص و تحول‌گرا است، متخصصانی که بتوانند ایده بدهند و ایده را به یک محصول و خدمت نو و رقابتی تبدیل کنند.
کشور ما امروز با انبوهی دانش آموخته صفر كیلومتر رو به رو است، افرادی كه مخزنی از اطلاعات هستند، اما برای ورود به عرصه صنعت باید آموزش هایی را مجدد فراگیرند.
این آموزش ها می تواند در بستر این تعامل سازنده شکل بگیرد و منجر به تربیت نیروهای کاربردی متخصص گردد.
و نکته دیگر اینکه با طرح مسائل و مشکلات صنایع به عنوان پروپوزال در دانشگاه ها هم در جهت برطرف کردن آن مشکل راهکاری ارائه می شود و هم اینکه شخص محقق به عنوان متخصص در برطرف کردن آن مشکل خاص شناخته می شود و به نوعی آینده شغلی خود را تضمین می کند.
به عقیده بنده استان کرمانشاه با داشتن ظرفیت های بسیار زیاد صنعتی و دانشگاهی، باید از این قابلیت ها در كاهش بیكاری و افزایش رونق اقتصادی به نحو مطلوب بهره برداری كند.