دنياي اقتصاد- در شرایطی که یک دیپلمات آمریکایی درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هستهای با ایران ابراز امیدواری کرده است، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، همچنان به دنبال کارشکنی در روند این مذاکرات است و برای رسیدن به این هدف، فرانسه را بهترین گزینه میداند. او در آستانه سفر فرانسوآ اولاند، رییسجمهوری و لورن فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه، به فلسطین اشغالی از اولاند سوسیالیست به عنوان قهرمان یاد کرد و از او خواست بر مواضع خود درباره ایران پافشاری کند. این در حالی است که اختلاف میان مقامات دولت و کنگره آمریکا بر سر افزایش تحریمها علیه تهران همچنان ادامه دارد.
امیدواری آمریکا برای به نتیجه رسیدن مذاکرات هستهای
نتانیاهو: رییسجمهوری فرانسه قهرمان است
ظریف: غنیسازی خط قرمز ما است
گروه دیپلماسی- یک مقام بلندپایه در دولت ایالاتمتحده درباره رسیدن به یک توافق هستهای با ایران در دور بعدی مذاکرات ابراز امیدواری کرده است. با وجود ادامه تلاشها در کنگره برای تشدید تحریمها علیه ایران، برخی از سناتورهای صاحبنفوذ آمریکایی با آن مخالفت کردهاند.
به گزارش بی.بی.سی، این مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، روز جمعه ۱۵ نوامبر، در گفتوگو با خبرنگاران در عین حال تاکید کرد که مسائل دشواری در بین است که برای رسیدن به این توافق باید حل شوند.
قرار است چهارشنبه همین هفته – 29 آبان- دور بعدی مذاکرات هستهای ایران و کشورهای ۱+۵ در شهر ژنو سوئیس برگزار شود.
دور پیشین گفتوگوهای مذاکرهکنندگان ایران و گروه ١+۵، هفته پیش در روز ٨ نوامبر در ژنو آغاز شد و با حضور وزیران خارجه ایران و کشورهای عضو این گروه، به استثنای چین، تا روز ١٠ نوامبر- 19 آبان- ادامه یافت.
با این همه این نشست به امضای توافق منجر نشد و مذاکرات به دور بعدي موکول شد.
این در شرایطی است که در روزهای گذشته طرف ایرانی نیز درباره امکان موفقیت در مذاکرات پیش رو ابراز خوشبینی کردهاست.
در شرایطی که مقامات دولتی در آمریکا به طور رسمی جزئیاتی از توافق احتمالی بین ایران و کشورهای ۱+۵ ارائه ندادهاند، اما اینطور گفته شده که قرار است به ایران حق دسترسی به «بخشی کوچک» از سپردههای بانکی در کشورهای دیگر دادهشود.به گفته یک مقام ارشد آمریکایی، حدود ۱۰۰ میلیارد دلار از درآمد نفت و گاز ایران در حسابهای بانکی کشورهای دیگر مسدود شده که دولت ایران در حال حاضر به آنها دسترسی ندارد یا دسترسی خیلی محدودی دارد.
این مقام آمریکایی مدعی شدهاست که بر اثر تحریمها، ایران ماهانه ۵ میلیارد دلار درآمدش را از دست میدهد. او افزوده است که این تحریمها تاکنون ۱۲۰ میلیارد دلار برای ایران هزینه داشتهاست.آمریکا پیشتر اعلام کرده بود که در صورت «همکاری» ایران در متوقفکردن پیشرفت فعالیتهای هستهای، تخفیفهایی به تحریم ایران میدهد که «موردی، محدود و هدفمند» هستند و اگر بعد از 6 ماه یک توافق نهایی حاصل نشود، این تحریمها دوباره بازمیگردند.
مخالفت و موافقت در کنگره
در همین حال بحثها در ایالات متحده درباره تحریمها علیه ایران همچنان در جریان است.
شماری از منتقدان سیاست فعلی دولت، در کنگره آمریکا در پی وضع تحریمهای بیشتر بودهاند اما دو تن از سناتورهای صاحبنفوذ آمریکایی، گفتهاند با آن مخالف هستند.
خانم دایان فاینستاین، سناتور دموکرات و ريیس کمیته اطلاعاتی سنا، بهشدت با تلاش برای تشدید تحریمها علیه ایران مخالفت کرده و در بیانیهای گفتهاست: «هدف تحریمها این بود که ایران را پای مذاکرات آورد و در این باره موفق بودهاست.»
خانم فاینستاین با تلاشها برای ضمیمهکردن تحریمها به لایحه بودجه دفاعی آمریکا هم مخالفت کرده و گفته است این اقدام، به حصول توافق کمکی نمیکند.همزمان جان مککین، سناتور جمهوریخواه که تاکنون حامی وضع تحریمهای قبلی علیه ایران بوده، ضمن ابراز تردید درباره اثربخشی سیاست فعلی باراک اوباما در قبال ایران گفته است، با ارائه فرصت دو ماهه برای پیشبرد مذاکرات موافق است.در روزهای گذشته دولت آمریکا بارها از کنگره ایالات متحده خواستهاست تحریم تازهای علیه ایران وضع نکند، تا فرصت شود در این باره از مسیر دیپلماتیک عمل شود.کاخ سفید در این باره هشدار دادهاست که تشدید تحریمها در مقطع فعلی، گزینههای پیشرو را به حمله نظامی محدود میکند.
در سوی دیگر گروههای حامی اسرائیل، پیگیر وضع تحریمهای بیشتر علیه ایران بودهاند. برخی از همحزبیهای باراک اوباما، ريیسجمهوری آمریکا از حزب دموکرات نیز حامی این تحریمهای جدید هستند.
طرح تشدید تحریمها علیه ایران که در ماه ژوئیه سال جاری از مجلس نمایندگان آمریکا رای گرفت، اکنون منتظر تصویب در سنای آمریکا است.
در پی درخواستهای دولت آمریکا، کمیته امور بانکی سنا تاکنون بررسی طرح تشدید تحریمها علیه ایران را به تعویق انداختهاست.
شماری از جمهوریخواهان در کنگره آمریکا گفتهاند در حال بررسی افزودن یک متمم به لایحه بودجه دفاعی هستند که شامل تشدید تحریمها علیه ایران است.
انتظار میرود که این لایحه در روزهای آینده در سنا به رای گذاشته شود؛ تقریبا همزمان با دور بعدی مذاکرات هستهای ایران در ژنو که قرار است روز چهارشنبه آغاز شود.
نتانیاهو: اولاند یک قهرمان است!
همزمان بنيامين نتانياهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در آستانه سفر فرانسوا اولاند، رییسجمهوری فرانسه، به اسرائیل از او به عنوان يک «قهرمان» یاد کرد و از پاریس خواست که در ادامه مذاکرات اتمی با ايران «قرص و محکم» بايستد.
نخستوزیر رژیم صهیونییستی روز جمعه، بيست و پنجم آبان، در مصاحبه با روزنامه فرانسوی «فيگارو» گفت که «نبايد در برابر ايران تسليم شد؛ من اميدوارم که فرانسه همچنان موضع سرسختانه در مذاکرات روزهای آينده در ژنو را ادامه دهد.»
نخست وزير اسرائيل افزود: «موضع ما و فرانسه، فارغ از اينکه کدام حزب در فرانسه يا اسرائيل قدرت را در دست داشتهاست، در طول سالها همکاری تنظيم شدهاست و هميشه از اين مواضع مشترک دفاع کردهايم.»نتانياهو همکاریهای اسرائيل با فرانسه را به خصوص از زمان رياست جمهوری فرانسوا اولاند، «بسيار ويژه» ناميد.
نتانياهو در بخش دیگری از این مصاحبه مدعی شده است: «برد موشکهايی که ايران از مدتها قبل داشته است برای ضربه زدن به اسرائيل کفايت میکرده و لذا موشکهايی که همچنان در حال طولانیتر کردن برد آنها است، برای حمله به پاريس، لندن، واشنگتن و نيويورک است.»
فرانسوا اولاند رييس جمهوری و لوران فابيوس وزير امور خارجه فرانسه، اين هفته ديدار خود را با رهبران فلسطينی آغاز میکنند و سپس اولاند با حضور در کنست- مجلس اسرائيل- سخنرانی خواهد کرد و با رييسجمهوری و نخست وزير رژیم صهیونیستی ملاقات میکند.
در هجده ماهی که از روی کار آمدن آقای اولاند در فرانسه میگذرد، اين نخستين سفر او به اسرائيل و سرزمينهای فلسطينی است.اين سفر از مدتی پیش تعيين شده بود، اما موضعگيری فرانسه در آخرين دور از مذاکرات هستهای کشورهای 1+5 با ايران در ژنو، اسرائيل را از فرانسه عميقا خشنود کرد و نخستوزير اسرائيل هفته گذشته از فرانسه قدردانی کرد. بر اساس گزارشها، لوران فابيوس در آن مذاکرات از جمله با تاکيد بر لزوم لغو طرح رآکتور آب سنگين اراک، مانع از امضای توافقی شد که ميان قدرتها، به ویژه آمريکا با ايران تنظيم و آماده امضا شده بود.فرانسه با اين موضعگيری، ملاحظات اسرائيل و اميرنشينهای خليج فارس را نيز مطرح کرد. این در شرایطی است که همه شواهد نشان میداد آمريکا آماده امضای توافقی بود که تا پیش از ورود وزير امور خارجه فرانسه به مذاکرات، در حال نهايیشدن بود.
با وجود اين، آمريکا میگويد قدرتهای مذاکرهکننده در برابر ايران در آن مذاکرات ديدگاه واحدی داشتند اما ايران بود که پيشنهاد ارائه شده را نپذيرفت؛ هر چند که وزارت امور خارجه روسيه اين ادعای آمريکا را رد کرد.
در اين ميان، پاتريک ميزوناو سفير فرانسه در تل آويو در روزهای گذشته فاش کرد که لوران فابيوس در مذاکرات ژنو اين سه شرط را مطرح کرده است: ۱- گرفتن تضمين از ايران برای توليد نکردن پلوتونيوم در رآکتور اراک ۲- دريافت تضمين از ايران برای خودداری از گسترش ذخيره اورانيوم غنی شده ۳- فرانسه حق ايران برای انرژی هستهای مسالمتجويانه را به رسميت میشناسد اما ايران برای اين هدف نبايد الزاما تاسيسات غنیسازی داشته باشد.
سفير فرانسه گفت اصرار لوران فابيوس در مورد شرط سوم، مذاکرات را به دور بعدی کشاند.
ظریف: غنیسازی نباشد، توافقی در کار نیست
اين همه در شرایطی است که ايران در روزهای گذشته تاکيد کردهاست بدون به رسميت شناختن حق ايران در غنیسازی اورانيوم، توافقی در کار نخواهد بود. در همینباره، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران گفت: «حق غنی سازی ایران براساس ان.پی.تی حقی غیرقابل انفکاک است.»
ظریف در گفتوگو با «ایسنا» با تاکید بر حق غنیسازی ایران تاکید کرد: «آنچه برای ما مهم است این است که همه طرفها بايد به ایران که این حق خود را در زمینه غنیسازی اعمال میکند احترام بگذارند و از تضييع حق ایران خودداری کنند.»
او تاکید کرد: «این مسیری است که مشغول بحث درباره آن هستیم. امیدواریم که در طول مذاکرات و در نگارش متن توافق نهایی بتوانیم این موضوع را به صورت جدی مورد توافق قرار دهیم.»
رییس دستگاه دیپلماسی ایران افزود: «چارچوب کاری برای تیم مذاکراتی ایران کاملا مشخص است و هر اقدامی که در این باره انجام دهیم با نظر مقام معظم رهبری انجام میشود.»
او درباره سازوکار دستیابی به توافق بین ایران و 1+5 درباره موضوع غنیسازی تاکید کرد: «هنوز در مرحله مذاکرات هستیم و نمیتوانیم وارد جزئیات مذاکرات شویم.»
ظریف افزود: «موضوع غنیسازی درایران خط قرمز ما است و ما خط قرمزهایمان در مذاکرات را حتما در نظر داریم و رعایت خواهیم کرد.»
دور جدید مذاکرات هستهای در سطح معاونان وزيران امور خارجه است.
آمریکا: راهی که اسرائیل میخواهد به جنگ منتهی میشود
با وجود سخنان نتانیاهو و مواضع فرانسه، سخنگوی وزارت خارجه آمريکا روز جمعه گفت راهی که نخست وزير اسرائيل برای مذاکرات با ايران پيشنهاد میکند، به جنگ منجر میشود.
خانم جن پساکی افزود: «از نظر آمريکا، تنها گزينه قابل قبول و درست به جای جنگ، ديپلماسی است.» نتانياهو در روزهای گذشته گفت: «گزينه سومی نيز وجود دارد و آن تشديد فشارها و سنگينتر کردن تحريمها عليه ايران است.»
اختلاف سران آمريکا و اسرائيل در مورد راهکار مقابله با برنامه اتمی ايران، در روزهای گذشته عميقتر شده و آنها از رسانهها به يکديگر پاسخهای تندی دادهاند.در پی حملات تند وزيران اسرائيلی به جان کری وزير خارجه آمريکا، شيمون پرز رييس جمهوری رژیم اسرائیل از دولتمردان این رژیم خواست اين روش را ترک کنند.
شيمون پرز جمعه گفت آمريکا نيز خطرات يک ايران هستهای را تشخيص میدهد و هميشه خواستههای اسرائيل را پاسخ داده و اهميت اين دوستی را بايد رعايت کرد. پرز خواهان «مديريت خردمندانه» اختلافات ميان دولت اسرائيل با آمريکا و خودداری از دامن زدن رسانهای به اين اختلافات شد.
عراقچی: حضور وزرای خارجه بستگی به نتیجه مذاکرات دارد
همزمان عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و نفر دوم تیم مذاکرهکننده هستهای گفت: «حضور وزیران خارجه کشورهای 1+5 در مذاکرات ژنو3 منوط به نتیجه مذاکرات است.» عراقچی در گفتوگو با «ایسنا» با اشاره به گفتوگوی تلفنیاش با هلگا اشمیت، معاون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده 1+5 در مذاکرات با ایران گفت: «گفتوگوی تلفنی روز پنجشنبه با معاون اشتون در راستای برخی هماهنگیها و اطمینان از منظم بودن برنامههای مذاکرات بعدی در ژنو بود.»
معاون وزیر امور خارجه و عضو تیم مذاکرهکننده ایران با 1+5 در پاسخ به این پرسش که مذاکرات هفته جاری در سطح معاونان وزیران خارجه است یا وزیران خارجه، با بیان اینکه بنای ایران نیز بر ادامه مذاکرات در سطح معاونان است تاکید کرد: «مذاکرات بعدی نیز در سطح معاونان وزیران خارجه است و حضور وزیران خارجه مثل مذاکرات ژنو 2 به نتیجه مذاکرات بستگی دارد؛ اگر به شرایطی برسیم که نیاز به حضور وزیران خارجه باشد آنها به مذاکرات ملحق میشوند.»
رایزنی ایران با روسیه
همزمان حمید بعیدینژاد، مدیر کل امور سیاسی بینالمللی و عضو گروه مذاکرهکننده هستهای ایران با سفیر روسیه در تهران دیدار کرد.
به گزارش «ایسنا»، بعیدی نژاد در دیدار با سفیر روسیه در تهران ضمن بررسی آخرین تحولات مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با گروه 1+5 در نشست دوم ژنو، چشمانداز توافق نهایی در دور جدید مذاکرات را که از روز 29 آبانماه در ژنو تشکیل میشود، مورد تبادل نظر قرار داد.
با توجه به حساسیت مقطع کنونی مذاکرات، دو طرف به همکاری بیشتر میان روسیه بهعنوان یکی از اعضای موثر گروه 1+5 و جمهوری اسلامی ایران در جریان مذاکرات آینده تاکید کردند.