گروه دیپلماسی: رئیسجمهوری ایران که برای شرکت در چهارمین نشست سران کنفرانس تعامل و اقدامات جهت اعتمادسازی در آسیا (سیکا)، وارد محل این اجلاس در شانگهای چین شد، روز پنجشنبه در پایان این اجلاس و در يك کنفرانس خبری با اشاره به مذاکرات هستهای ایران و 1+5 اعلام کرد که مذاکرات به مرحله مهم و سختی رسیده، اما هنوز احتمال رسیدن به توافق بلندمدت تا دو ماه آینده وجود دارد.
حسن روحاني در يك نشست مطبوعاتي در شانگهاي چين:
شواهد حاکی از دستیابی به توافق تا تيرماه است
اگر در توافق با غرب موفقیتی حاصل نشود، بهدلیل لجبازی (غرب) است
حسن روحانی رئیسجمهوری ایران گفت: «ایران نه در مذاکره و نه در رسیدن به توافق نهایی با 1+5 عجله ندارد، اما معتقد است، انجام این توافق بازی برد– برد است که نفع طرفین را به دنبال دارد.»
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری ایران، حسن روحانی عصر پنجشنبه به وقت شانگهای، در کنفرانس خبری با نمایندگان رسانههای مختلف و در پاسخ به خبرگزاری رویترز گفت: «اگر 1+5 حسن نیت داشته باشد و نسبت به لابیهای پشت پرده اعتنا نکند، دستیابی به توافق تا پایان تیرماه (ژوئيه)غیرممکن نیست.»
روحانی تاکید کرد: «اگر پس از پایان دوره قرارداد موقت، توافق نهایی حاصل نشود، میتوانیم قرارداد موقت را برای 6 ماه دیگر تمدید کنیم، البته نشانههایی از طرف مقابل وجود دارد که حاکی از دستیابی توافق تا پایان مدت اعلام شده است.»
رئیسجمهوری به خبرنگار مجله امور مالی و اقتصادی چین گفت: «دولت ایران اکنون به گونهای عمل کرده که طرف مقابل هیچ بهانهای نداشته باشد و اگر در توافق با غرب موفقیتی حاصل نشود، بهدلیل لجبازی (غرب) است.»
روحانی با بیان اینکه تنش روابط میان روسیه و آمریکا تاثیری در مذاکرات ۱+۵ نخواهد گذاشت، افزود: «در همان دور اول مذاکرات ثابت شد که میتوان از طریق گفتوگو و مذاکره به نتیجه رسید.»
روحانی در پاسخ به خبرنگار خبرگزاری شینهوا درباره بازتر شدن درهای سیاست ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم گفت: «مبنای سیاست خارجی دولت جدید، تعامل با جهان در عین پایبندی به اصول ایران است. ما براساس تعامل، منطق و گفتوگو به دنبال تنشزدایی و اعتمادسازی با کشورهای جهان هستیم.»
مذاكراتي براي شرافت و شأن ايرانيان
از سوی دیگر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در گفتوگو با مجله نیویورکر گفت: «تنها درونمایه مذاکرات ایران با 6 قدرت جهانی احترام است. احترام برای حقوق ایران.» به گزارش «ایسنا»، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه تاکید کرد: «یک توافق هستهای بهطور قطع در آینده سیاسی ایران تاثیرگذار است، اگر ما بتوانیم به مردممان نشان دهیم و ثابت کنیم که غرب اکنون حاضر است با ایران براساس احترام متقابل، منافع مشترک و وضعیتی برابر معامله کند، در این صورت این مساله تاثیری بر تمام جنبههای عملکرد سیاست خارجی ایران و برخی جنبههای سیاست داخلی ایران دارد.»
او در پاسخ به این پرسش که با توجه به خط قرمزهای موجود بهویژه میان تهران و واشنگتن که اغلب برطرف نشدنی به نظر میآیند، دستیابی به یک توافق تا چه اندازه سخت است؟ گفت: «چنین توافقی هم میتواند آسان باشد و هم سخت.» ظریف تشریح کرد: «آسان چون ظاهرا ما دیدگاههای مشابهی در مورد اهداف این توافق داریم. ما سلاح هستهای نمیخواهیم و آنها میگویند که هدف تضمین این مساله است که ایران به دنبال سلاح هستهای نیست بنابراین از نظر من چنین هدفی هماکنون به دست آمده است و ما باید فقط مکانیزم مورد نیاز برسر این پروسه را پیدا کنیم.»
ظریف تاکید کرد: «اما جزئیات میتواند طاقتفرسا و سخت باشد، همچنین بهدلیل وجود کسانی که توافق را نمیخواهند و آنهایی که منافعشان را در بیاعتمادی بیشتر و مناقشه میبینند کار را سخت میکنند و تمام تلاش خود را برای ممانعت از این توافق بهکار میگیرند.» وزیر خارجه همچنین گفت: «مذاکرات هستهای در مورد ظرفیت هستهای نیست. این مذاکرات در مورد شرافت و شأن ایران است.» او ادامه داد: «اگر طرف مقابل اهمیت این شرافت و شأن را برای مردم ایران درک کند و این حقیقت را که ایرانیان مختلف که حتی تاسیسات نطنز، اراک یا فردو را ندیدند، معتقدند که این شرافت و تکنولوژی و توسعه آنها قابل فروش نیست، در این صورت آنها میتوانند به یک درک مشترک با ما برسند.»
توافق ایران و آژانس
همزمان خبرگزاری رویترز گزارش داد که تازهترین گزارش ماهانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید ایران به توافق اتمی ژنو پایبند بوده است. به گزارش «ایرنا»، این خبرگزاری انگلیسی افزود: «دیپلماتها روز پنجشنبه، به این خبرگزاری گفتند که احتمالا آژانس در گزارش ماهانه خود تایید خواهد کرد که ایران از طرف خود به تمام مفاد توافق هستهای ژنو که به مدت 6 ماه به اجرا گذاشته شد، عمل کرده است.»
رویترز میافزاید: «انتظار میرود گزارش جدید آژانس حاوی اطلاعاتی درباره موضوع توافق هفته گذشته ایران و این نهاد درباره سوالات آژانس نسبت به فعالیتهای اتمی ایران و توافق تهران برای پاسخ دادن به سوالات درباره آن باشد.» ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه 31 اردیبهشت با انتشار بیانیه مشترکی اعلام کردند که در تاریخ 30 اردیبهشت ماه در تهران، درخصوص پنج اقدام عملی دیگر که قرار است تا 25 اوت یعنی سوم شهریورماه اجرا شود به توافق رسیدند. در این نشست دو طرف پیشرفت خوب حاصل شده در زمینه اجرای 7 گام عملی توافق شده در سهماه پیش را مرور کردند.
تغییر مذاکرهکننده هستهای فرانسه
دولت فرانسه مذاکرهکننده ارشد خود در گفتوگوهای هستهای با ایران را به پست دیگری در دولت این کشور منصوب کرد. به گزارش «تسنیم» به نقل از رویترز؛ دفتر ریاست جمهوری فرانسه دیروز اعلام کرد: «ادیبرت» قرار است به نقشی بالاتر در تیم دیپلماتیک رئیس جمهور فرانسه ارتقا پیدا کند. هنوز فرد جایگزین او از سوی پاریس اعلام نشده است. این دیپلمات 53 ساله به سمت نماینده فرانسه در گروه جی 7 منصوب شده است. او طی سالهای اخیر مسوول هیات فرانسه در گفتوگوهای 1+5 با ایران و مشهور به اتخاذ مواضع سخت در مذاکرات بود.
روسیه در ایران رآکتورهای هستهای میسازد
در همین حال، خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع نزدیک به مذاکرات گزارش داد که روسیه قصد دارد معاملهای درباره ساخت دو رآکتور دیگر در نیروگاه بوشهر با ایران امضا کند. به گزارش «ایسنا»، رویترز در ادامه گزارش داد: «مشخص نشده است که این معامله در صورت به امضا رسیدن تا چه اندازه میتواند بر مذاکرات ایران و گروه 1+5 در خصوص برنامه هستهای ایران تاثیرگذار باشد.» روسیه که یکی از طرفهاي مذاكرات هستهاي ايران است، تنها رآکتور برق هستهای ایران را که در بوشهر واقع شده تاسيس كردهاست.
این منبع نزدیک به مذاکرات به رویترز گفت: «روسیه و ایران ممکن است در سال جاری قراردادي را درباره ساخت چهار تا هشت رآکتور هستهای امضا کنند که طبق این توافق، روسیه موظف به ساخت دو رآکتور اول در بوشهر خواهد شد.» شرکت دولتي هستهای روساتم، اوایل سال جاری اعلام کرد که با ایران برای ساخت رآکتورهای بیشتری در حال مذاکره است اما جزئیاتی در اين زمينه ارائه نکرد.