اخبار دیگر رسانه ها (1404)
بر اساس دستورالعمل جديد از سوي بانك مركزي كليد خورد عمليات مهار چك برگشتي
دنیای اقتصاد- بانک مرکزی اعلام کرد: دستورالعمل جدید حساب جاری در تمامی شعب بانکهای کشور لازم الاجرا شده است؛ این دستورالعمل که با هدف افزايش اعتبار چک در جامعه، کاهش چکهاي بلامحل، کاهش آسيبهاي اجتماعي و اقتصادي ناشي از افزايش صدور چکهاي بلامحل تهیه شده محرومیتها و مجازاتهای شدیدی را براي دارندگان چک برگشتي رفع سوءاثر نشد و بانکهای خاطی در نظر گرفته است. دستورالعمل جدید تاکید دارد در صورتي که مشتري داراي سابقه چک برگشتي باشد، تمامي بانکها و موسسات اعتباري غيربانکي موظفند تا زمان رفع سابقه چک برگشتي، از ارائه خدمات بانکي به وي از جمله؛ اعطاي تسهيلات، افتتاح هر گونه حساب سپرده جديد، ارائه دسته چک، گشايش اعتبارات اسنادي و صدور ضمانتنامه و ... خودداري کنند.بانکها و موسسات اعتباری که از موارد قید شده در این دستورالعمل تخطی کنند مشمول تذکر کتبي به مديران يا متصديان متخلف، پرداخت مبلغي روزانه تا حداکثر دويست ميليون ريال براي ايام تخلف و ممنوع ساختن بانک يا موسسه اعتباري غيربانکي از انجام بعضي امور بانکي به طور موقت يا دائم خواهند شد.
از سوی بانک مرکزی کلید خورد
عملیات مهار بازگشت چکها
گروه بازار پول- مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی، با اشاره به لازمالاجرا بودن دستورالعمل جدید بانک مرکزی برای حسابهای جاری، به تشریح جزئیاتی از این دستورالعمل پرداخت. به گفته او، مطابق این دستورالعمل «محروميتهاي شديد براي اشخاص داراي سابقه چک برگشتي رفع سوءاثر نشده» و «مجازات انتظامی برای بانکهایی که از این دستورالعمل تخلف کنند» اعمال خواهد شد.
دستورالعمل حسابجاري
به گزارش روابط عمومي بانك مركزي، مرتضی ستاک، مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی، با اشاره به اهمیت مبادلات با حساب جاری و خصوصا چک، از صدور حجم گستردهاي از چکهاي بلامحل، عدم دستيابي بسياري از دارندگان چک به مطالبات و حقوق قانوني خود و حجم عظيم زندانياني که مرتکب جرم صدور چک بلامحل شدهاند، به عنوان معضلات فعلي کشور نام برد.
به گفته وی، اداره مطالعات و مقررات بانکي برای کاهش این معضلات و به موجب بند 8 از ماده 14 قانون پولي و بانکي کشور، تصمیم گرفت مقررات حسابجاري را با لحاظ نمودن قانون صدور چک، مصوب 16 تيرماه سال 1355 و اصلاحيههاي بعد از آن بازنگري کند و به همین منظور، «دستورالعمل حسابجاري» پس از تصويب در شوراي پول و اعتبار در دوم خردادماه، طي بخشنامه شماره 59912/91 مورخ هشتم خردادماه سالجاری به شبکه بانکي کشور ابلاغ شد.
او با اشاره به اینکه صدور چک بلامحل، به منزله سوءاستفاده از مقررات ناظر بر افتتاح حسابجاري بوده و منجر به اخلال در نظام پولي و بانکي کشور ميشود، گفت: بانک مرکزي موظف است به منظور استقرار انضباط پولي در کشور، شبکه بانکي کشور را ملزم به ارائه خدمات مزبور به مشترياني کند که حسن نيت آنها در استفاده از ابزارهاي بانکي موجود از جمله چک، مخدوش نشده باشد.
به گفته مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی، بانک مرکزی با کسب نظرات مشورتي مراجع مختلف از جمله ادارات مختلف بانک مرکزي، سازمان بازرسي کل کشور، وزارت اطلاعات، شبکه بانکي کشور و استفاده از ديدگاهها و پيشنهادهاي صاحبنظران و کارشناسان اين حوزه، دستورالعمل جدید را تدوین کرده است.
محرومیت از خدمات بانکی
مرتضی ستاک اهداف دستورالعمل جدید را «افزايش اعتبار چک در جامعه، کاهش چکهاي بلامحل، کاهش آسيبهاي اجتماعي و اقتصادي ناشي از افزايش صدور چکهاي بلامحل» عنوان کرد.
او با اشاره به اینکه مقررات ناظر بر حسابجاري در طبيعت خود جنبه بازدارندگي لازم را داراست و براي متخلفان حداکثر محروميتها را اعمال میکند، افزود: در صورت التزام عملي نظام بانکي کشور به اجراي صحيح و دقيق مقررات جديد، شخص صادرکننده چک يقين پيدا خواهد کرد که با صدور چک بلامحل يا عدم اقدام براي رفع سوءاثر از سوابق چک برگشتي خود، از خدمات بانکي در کل شبکه بانکي کشور محروم ميشود.
طبق مفاد ماده 29 اين دستورالعمل، در صورتي که مشتري داراي سابقه چک برگشتي باشد، تمامي بانکها و موسسات اعتباري غيربانکي موظفند تا زمان رفع سابقه چک برگشتي، از ارائه خدمات بانکي به وي از جمله؛ اعطاي تسهيلات، افتتاح هر گونه حساب سپرده جديد، ارائه دسته چک، گشايش اعتبارات اسنادي و صدور ضمانتنامه و ... خودداري كنند. به گفته وی این محروميتها با هدف ايجاد بازدارندگي شديد براي صادرکنندگان چکهاي بلامحل تدوين شده است.
«آمار بالای چکهای برگشتی»
مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی دلایل بانک مرکزی برای تدوین و ابلاغ دستورالعمل اخیر حساب جاری را «آمار بالاي چکهاي برگشتي طي سالهای اخير و به تبع آن کاهش اعتبار چک در سطح جامعه و نيز تبعات اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي اين پديده در جامعه» دانست.
طبق بررسيها، تعداد چکهاي برگشتي در سال 1378 بالغ بر 63/2 ميليون برگ بوده که در سال 1390 به 37/6 ميليون برگ رسيده و رشدی 142 درصدی را نشان میدهد. همچنين در این بازه، مبلغ چکهاي برگشتي هم از مبلغ 09/2 هزار ميليارد ريال در سال 1378 به 61/35 هزار ميليارد ريال در سال 1390 رسيده که رشد بسيار زيادی معادل 1603 درصد را به نمايش ميگذارد. علاوه بر این، درصد چکهاي برگشتي به کل چکهاي مبادله شده به لحاظ تعدادي از 89/5 درصد در سال 1378 به 41/12 درصد در سال 1390 رسيده است که 110 درصد رشد را نشان ميدهد.
مجازات بانکهای خاطی
به گفته مرتضی ستاک، با هدف رعايت کامل مفاد دستورالعمل جديد و نيز پيشگيري از بروز تخلف، بانکهاي خاطي مشمول مجازاتهاي انتظامي موضوع ماده 44 قانون پولي و بانکي کشور خواهند شد. مطابق ماده 44 قانون پولي و بانکي، تخلف از دستورات بانک مرکزي موجب اعمال مجازاتهاي انتظامي شامل تذکر کتبي به مديران يا متصديان متخلف، پرداخت مبلغي روزانه تا حداکثر دويست ميليون ريال براي ايام تخلف و ممنوع ساختن بانک يا موسسه اعتباري غيربانکي از انجام بعضي امور بانکي به طور موقت يا دائم خواهد بود.
مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی در خصوص زمان اجرايي شدن اين دستورالعمل و نحوه عملکرد بانک مرکزي و شبکه بانکي به مصوبه شوراي پول و اعتبار اشاره کرد که طبق آن، دستورالعمل حسابجاري، ششماه پس از تاريخ ابلاغ آن به بانکها، لازمالاجرا است و با توجه به اینکه این دستورالعمل در تاريخ 8/3/1391 به شبکه بانکي کشور ابلاغ شده، دستورالعمل مزبور از تاريخ 8/9/1391، در تمامي شعب و واحدهاي شبکه بانکي کشور لازمالاجرا بوده است.
او در خصوص عملکرد بانک مرکزی و شبکه بانکی در مورد دستورالعمل جدید بیان کرد: آنچه مربوط به اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی بوده، در مدت زمان معین انجام شده است و افزود: سایر موارد و نیز عملکرد شبکه بانکی کشور در حیطه اختیارات و وظایف این اداره نیست.
استعلام عمومی چک برگشتی
مرتضی ستاک با اشاره به راهاندازي سامانهاي در بانک مرکزي به منظور اطلاع از سوابق چک برگشتي رفع سوءاثر نشده، اظهار کرد: بانک مرکزي موظف شده ظرف مدت يک سال از تاريخ لازمالاجرا شدن دستورالعمل، شيوهنامه اجرايي برقراري نظام استعلام همگاني در خصوص سابقه چک برگشتي را تدوين و اجرایی کند. به بیان وی، پس از اخذ رضايت مشتري در قرارداد فيمابين، مشتري اين اختيار را به بانک ميدهد تا بانک، اطلاعات مربوط به چک برگشتي وي را در اختيار بانک مرکزي قرار داده و بانک مرکزي نيز اين اطلاعات را از طريق سامانه استعلام همگاني در اختيار ديگران قرار دهد.
به باور وی، راه اندازی این سامانه، کاهش آمار چکهاي برگشتي را در پي داشته و اطلاعات مفيد و موثري را درخصوص صادرکننده چک به جامعه ارائه میکند. او ايجاد نظام استعلام همگاني در خصوص چکهاي برگشتي را زنگ خطری براي متخلفان و صادرکنندگان چکهاي بلامحل دانست و گفت: در صورت صدور چک بلامحل و عدم اقدام درخصوص رفع سابقه چک برگشتي، اين اطلاعات در اختيار سايرين نيز قرار خواهد گرفت و اين موضوع ميتواند ادامه فعاليت اقتصادي متخلفان را با مشکلات جدي مواجه سازد.
محدودیت تعداد حساب افراد حقیقی
بر اساس دستورالعمل جدید حسابجاري، اشخاص حقيقي نميتوانند در يک بانک بيش از يک حساب داشته باشند.
به گفته مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی، در اين راستا بانک موظف است ظرف يک سال از لازمالاجرا شدن دستورالعمل، تمامي حسابهاي جاري موضوع اين بند را شناسايي و پس از اطلاع مکتوب به مشتري، تا زمان تعيين تکليف حسابهاي جاري مازاد در مرحله اول از اعطاي دسته چک جديد به حسابهاي جاري مازاد، خودداري کرده و در مرحله بعد، نسبت به انسداد حسابهاي جاري مازاد اقدام کند. مشتريان نيز موظف به تعيين حسابهاي جاري مازاد خود در هر بانک هستند و در صورت استنکاف از انجام، بانک مکلف است رأسا اقدام به تعيين حسابهاي جاري مازاد آنها کند.
«نقاط قوت دستورالعمل جدید»
مرتضی ستاک در خصوص نقاط قوت و برجسته دستورالعمل حساب جاری جدید نسبت به شیوهنامه قبلی، موارد زیر را مطرح کرد:
- تامين کسري حسابجاري مشتري از محل موجودي ساير حسابها که «به جلوگیری از صدور گواهی نامه عدم پرداخت و تحمیل تبعات بعدی آن به آورنده یا صادرکننده چک میکند»؛
- الزام بانک مرکزي به ارائه اطلاعات مربوط به چک برگشتي رفع سوء اثر نشده مشتري به ديگران که «عامل بازدارنده صدور چک بلامحل و نیز کمک به ذینفعان چک جهت عدم قبول چک اشخاص دارای سوء سابقه است»؛
- اعمال محروميتهاي شديد براي اشخاص داراي سابقه چک برگشتي رفع سوءاثر نشده «با هدف بازدارندگي مقررات»؛
- تغيير در نحوه رفع سوءاثر از سوابق چکهاي برگشتي (7 سال). که «از سویی مدت زمان 7 سال برای ممنوعیت بانکها از ارائه خدمات به صادرکنندگان چک بلامحل رفع سوء اثر نشده، مدت نسبتا طولانی بوده و باعث خواهد شد بسیاری از اشخاص حتیالمقدور از صدور چک بلامحل اجتناب کنند و از سوی دیگر درصورت عدم احتراز شخص از وقوع چنین رویدادی، با توجه به پیامدها و تبعات ناشی از آن، شخص مزبور تلاش خواهد کرد تا نسبت به رفع سوءاثر از سوابق چکهای برگشتی خود با استفاده از سایر روشهای ممکن اقدام کند. این موضوع، اشخاص دارای سابقه چک برگشتی را ترغیب میکند تا به جای استفاده از قاعده مرور زمان، از سایر روشهای مذکور در مقررات شامل 1) تامین موجودی، 2) ارائه لاشه چک برگشتی، 3) ارائه رضایت نامه محضری ذینفع چک به بانک، 4) واریز مبلغ چک به حساب جاری و مسدود نمودن آن به مدت 24ماه و 5) ارائه حکم قضایی برای رفع سوء اثر از سوابق چک برگشتی خود استفاده کنند»؛
- به کارگيري ماده 44 قانون پولي و بانکي برای مجازات بانکهای خاطی «به منظور ايجاد ضمانت اجرايي براي مقررات حسابجاري»؛
- الزام به نداشتن سوءسابقه چک برگشتي و تسهيلات غيرجاري براي متقاضيان افتتاح حسابجاري «با هدف ممنوعيت بانکها از ارائه خدمات حسابجاري به مشتريان بدحساب»؛
- ممنوعيت افتتاح و نگهداري بيش از يک حسابجاري براي هر شخص حقيقي «با هدف جلوگیری از افتتاح حسابهای جاری متعدد برای یک شخص و دریافت چندین دسته چک از یک بانک و پیشگیری از سوءاستفادههای بعدی»؛
- شرايط افتتاح حسابجاري شامل عدم سوءسابقه چک برگشتي و تسهيلات غيرجاري، براي اشخاص حقيقي که به نمايندگي از شخص حقوقي مجاز به امضا هستند، «با هدف پيشگيري از کلاهبرداري يا سوءاستفاده اشخاص حقيقي در قالب اشخاص حقوقي»؛
- شناسايي متقاضي افتتاح حسابجاري مطابق با مفاد قانون، آييننامه و دستورالعملهاي مبارزه با پولشويي که «ميتواند ضمانت اجرايي مناسبي جهت شناسايي صحيح و دقيق مشتريان باشد»؛
- ملاک عمل قرار گرفتن آدرس و کدپستي اعلامي مشتري به سازمان ثبت احوال کشور يا سازمان ثبت اسناد و املاک کشور «با رويکرد شناسايي دقيق متقاضيان و جلوگيري از جعل و کلاهبرداري.»
نهاوندیان در گفتگو با مهر: کمک به خانوار از کانال تولید باشد/ ابراز نگرانی از قرارداد کارگران
محمد نهاوندیان در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص طرحهای افزایش سطح قدرت خرید خانوارها که از سوی دولت و مجلس در حال پیگیری است، گفت: در واقع زمانی که اقدامات مقطعی اینگونه در دستور کار قرار میگیرد نشانه این است که سیاستهای قبلی در ایجاد تعادل و توازن لازم برای خانوارها به خصوص گروههای کم بضاعت، نتوانسته نتیجه مطلوب را حاصل کند.
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران افزود: در شرایط فعلی، سطح عمومی قیمتها و رشد شتابان نرخ تورم، مسئولان را ناگزیر کرده است که اقدامات جبرانی را به طور کوتاه مدت در دستور کار قرار دهند.
وی تصریح کرد: معنای دیگر این سخن این است که اگر ما به موقع در برنامههای میانمدت خود و نیز در ایجاد اشتغال و گسترش تولید، برنامهریزی و عمل کرده بودیم و میتوانستیم شاخصهای کلان اقتصاد را از جمله تورم مدیریت کنیم، در واقع از وقوع چنین اقداماتی پیشگیری میشد.
به گفته نهاوندیان، بنابراین همزمان با تصمیمگیری در مورد اقدامات کوتاهمدت، میبایست یک بازنگری در سیاستهای بلندمدت و میانمدت صورت داده و تولید فرصت شغلی کنیم؛ نتیجهای که باید گرفت این است که در اولویتدهی به تولید، باید اقدام جدیتری را صورت دهیم.
وی اظهار داشت: این اقدام جدی هم در تخصیص منابع بودجهای و اعتباری صادق است و هم در شرایط سرمایهگذاری و بهبود محیط کسب و کار صدق میکند، ضمن اینکه در رابطه با فاز دوم هدفمندی یارانهها نیز به نوعی صادق است؛ بنابراین باید دغدغه اصلی این باشد که چگونه این منابع یارانهای را تخصیص دهیم که مشوق تولید باشد و از طریق افزایش بهرهوری تولید بتوان اقشار بیشتری را منتفع کنیم.
رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران خاطرنشان کرد: توصیهای که در شکل اجرا وجود دارد این است که ما هر گونه کمکی که میخواهیم به مردم داشته باشیم، باید سعی کنیم از مسیر فرآیند تولید انجام دهیم؛ یعنی اگر میخواهیم به کارگران رسیدگی شود، این رسیدگی را از طریق کارگاههای تولیدی و ایجاد گشایش در کار مدیریت بنگاههای تولیدی انجام دهیم.
وی اظهار داشت: در این شرایط، بنگاه تولیدی امکان مییابد که کارگر بیشتری استخدام کند و حداقل این است که در پایان سال، کارگران موجود را بیکار نکند و قرارداد آنها را تمدید کند.
نهاوندیان تصریح کرد: یکی از دغدغههایی که باید خیلی بر روی آن حساس بود این است که پایان سال نزدیک است و قراردادهای یکساله به پایان میرسد و اگر مدیران واحدهای تولیدی این احساس را داشته باشند که کارشان دخل و خرج نمیکند؛ این نگرانی وجود دارد که شاید برخی از کارگران را حفظ نکنند.
وی افزود: در این شرایط حتما میبایست علایمی را به تولید بدهیم که سال آینده وضع بهتر میشود و نوسانات کمتر خواهد شد و فشار جدیدی به واحدهای تولیدی وارد نخواهد آمد.
گفت و گو با عضو کمیسیون برنامه و بودجه در باره لایجه بودجه و فاز دوم یارانه ها/ثروتی: قطعا امسال فاز دوم اجرا نخواهد شد
اقتصاد کلان - گفت و گو با موسی الرضا ثروتی، رییس کمیته اجتماعی کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس درباره لایحه بودجه و اجرایی شدن فاز دوم قانون هدفمند شدن یارانه ها.
محمد هیراد حاتمی:
اگرچه قرار بر این بود که دولت لایحه بودجه سال 92 را حداکثر تا 15 آذر به دست نمایندگان مجلس برساند اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است. در همین رابطه موسی الرضا ثروتی، رییس کمیته اجتماعی کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس به نشست های کارشناسی میان مجلس و دولت برای اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی یارانه ها اشاره می کند و می گوید در حال حاضر که ارائه لایحه بودجه به تاخیر افتاده دولت مشغول مطالعه و بررسی روی چند موضوع است که یکی از آنها همین هدفمندی یارانه ها است. بر اساس گفته های ثروتی اگر چه فاز نخست هدفمندی یارانه ها قابل دفاع است اما قطعا فاز دوم هدفمندی یارانه ها در سال جاری اجرایی نخواهد شد. آنچه در ادامه خواهید خواند متن کامل گفت و گو با موسی الرضا ثروتی، رییس کمیته اجتماعی کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس درباره لایحه بودجه و اجرایی شدن فاز دوم قانون هدفمند شدن یارانه ها است:
وقتی به حوزه ای که از آنجا انتخاب شده اید سفر می کنید، در مراجعات کردم بیشترین موضوعی که مورد درخواست آنان است به چه چیزی ارتباط پیدا می کند؟
وقتی ما به حوزه انتخابیه می رویم دفتر ما از جمعیت برای اشتغال پر می شود. یعنی اشتغال مهم ترین معضل جوانان ما است. در دفتر من حدود 2000 نفر فارغ التحصیل ثبت نام کردند. البته ما یک کارگروهی درست کردیم تا این کارگروه به طور رایگان کمک و پیگیری کند تا جوانان بیایند و همکاری کنند. به طور مثال همایشی برای سرمایه گذاری برگزار شد. یا اینکه جلساتی با حضور وزیر اقتصاد یا وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شده است. همچنین تسهیلات ده درصد صندوق توسعه ملی که در بودجه سال 91 تصویب کردیم به صنایع تخصیص داده نشده است. حدود 40 تا 50 صنعت در حال حاضر منتظر دریافت تسهیلات هستند. سیمانی با نام سمنگان داریم که 5 سال است دارم برای گشایش ال سی ارزی آن تلاش می کنم. حتی منجر به سوال از وزیر صنعت، معدن و تجارت و وزیر اقتصاد شد که اخیرا نشستی داشتیم و سوالم را پس گرفتم و آقای وزیر هم قول دادند تسهیلات را بدهند بلکه حداقل 500 اشتغال زایی برای جوانان ایجاد شود.
جالب اینجاست که اکثر متقاضیان کار هم تحصیل کرده هستند؟
بله. 2 هزار نفر که ثبت نام کردند اکثرا مهندس، فوق لیسانس و حتی دکترا هستند. یعنی ما فوق لیسانس و دکترای بیکار داریم و ماندیم برای آنها چه کنیم. آن برنامه اشتغال زایی که دولت محترم داشت بنا به محدودیت های تسهیلات ریالی متاسفانه تامین نشد. چون قرار بود سال گذشته 2 میلیون و 600 هزار شغل ایجاد شود. سال ما قبل آن هم قرار بود یک میلیون و 600 هزار شغل ایجاد شود. جمعا این دو رقم حدود 4 میلیون و 200 هزار می شود. حدود 3 میلیون نفر ما بیکار داریم. یعنی یک میلیون و 200 هزار نفر را هم باید از بیرون بیاوریم. دولت و مجلس باید تلاش کنند ده درصد صندوق توسعه ملی را در بودجه سال 92 به شکل ریالی بیاوریم تا بتوانیم مشاغل پایداری را ایجاد کنیم. در حال حاضر به طور مثال در استان خراسان شمالی در سفر های دولتی 2 هزار و 600 میلیارد تومان دولت قرار بوده طی 6 ، 7 سال گذشته تسهیلات بدهد. کم تر از 3 درصد جذب شده است. در سفر مقام معظم رهبری دو هزار و 200 میلیارد تومان قرار شده که تسهیلات داده شود. امیدواریم که با تلاش های آقای محبتی، دبیر کارگروه سفر های مقام معظم رهبری در بحث بودجه و تسهیلات این امر محقق شود. البته پیرو سوال بنده از وزیر اقتصاد ایشان قول دادند یکی از معاونان خود را به اضافه مدیران عامل بانک ها به استان ما بفرستند تا موضوع را بررسی کنند. استان ما، استان کم تر توسعه یافته ای است. الحمدالله سفر پر خیر و برکت مقام معظم رهبری خیلی موثر بود. ان شا الله عواید آن برای مردم منادی خبر های خوشی خواهد بود.
از بحث های منطقه اگر بگذریم در رابطه با بودجه سال 92 پیش بینی شما چیست؟ در شرایطی که صحبت از اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی یارانه ها مطرح است، اهمیت لایحه بودجه قاعدتا بیشتر است. تحلیل شما از این موضوع چیست؟
هدفمند شدن یارانه ها به قانون تبدیل شد. طبق قانون هم از سال 89 شروع شد. در همین سال مجلس اجازه اصلاح قیمت ها به اندازه 20 درصد را داد که دولت محترم از ابتدای سال شروع نکرد و آذر سال 89 آغاز کرد. در سال 90 ما باز 20 درصد مجوز اصلاح قیمت ها را دادیم که دولت دوباره انجام نداد. در گام اول، دولت حدود 26 تا 30 درصد قدم بر داشت. در سال دوم نتوانست این را انجام دهد. سال سوم که همین سال جاری است مجلس 66 هزار میلیارد تومان پیش بینی کرده بود که ده هزار میلیارد دلار در بودجه از نفت دیدیم. 56 هزار میلیارد تومان باید اصلاح قیمت ها صورت می گرفت. مجموع درآمد هایی که تا پایان شهریور به دست آمده حدود 23 هزار میلیارد تومان است. به همین میزان هم پرداخت شده است و همین روند اگر ادامه پیدا کند چیزی حدود 42 تا 43 هزار میلیارد تومان باید به مردم پرداخت شود. آن بند های 45، 46 و 47 اجرایی نشده است.
آن بند ها شامل چه مواردی بوده است؟
6 هزار میلیارد تومان برای سلامت پیش بینی کرده بودیم. در بند 44 یک پرداخت 48 هزار میلیارد تومان به مردم بود در صورتیکه اصلاح قیمتی هم صورت بگیرد. ولی دولت محترم نتوانست اصلاح قیمت ها را صورت دهد و این موضوع سبب شد نتواند بقیه مصوبات قانونی را اجرا کند. 2 هزار میلیارد تومان برای بیمه بیکاری پیش بینی کرده بودیم. چون قانونی را قبلا تصویب کرده بودیم که منبع آن هدفمند سازی یارانه ها بود. ده هزار میلیارد تومان برای تولید در نظر گرفته بودیم که دولت آن را هم پرداخت نکرده است. البته یک اختلاف نظر کارشناسی بین دولت و مجلس وجود دارد. تاکید مقام مقام معظم رهبری بر این بوده که مجلس و دولت بنشینند و گفت و گو کنند. به دنبال همین هم جلسات کارگروه مجلس و دولت تشکیل شده است. هم مجلس و هم دولت به فکر مردم و اقتصاد هستند اما اختلاف نظر کارشناسی وجود دارد. از دید مجلس گام چهارم باید آغاز شود اما دولت مشغول برداشتن گام دوم است. یعنی دو گام دولت عقب است. این دو گام را اگر دولت محترم تدریجی که مجلس قانون کرده بود، اجرا می کرد رضایت مردم را داشتیم، رضایت تولید کنندگان را داشتیم و اینکه قانون اجرایی شده بود. در حال حاضر تفاوت دیدگاهی مجلس و دولت در همین است. به طور مثال مجلس می گوید 12 هزار میلیارد تومان در سال 90 دولت غیر قانونی برداشت کرده است. 9 هزار میلیارد تومان بانک مرکزی برداشته است. 3 هزار میلیارد تومان از صادرات غیر نفتی برداشت شده است. این موارد ضرب در 4.6 می کنند و به طور مثال گفته می شود 60 هزار میلیارد تومان نقدینگی در بازار اضافه شده است. ولی دولت این دید کارشناسی را قبول ندارد و می گوید تنها نقدینگی ریالی است و 6 هزار و 300 میلیارد تومان نقدینگی وجود دارد. یا به طور مثال دولت محترم می گوید در ارتباط با برداشت از بانک مرکزی تنها 6 هزار و 300 بدهکار هستیم. این در حالی است که مجلس بر اساس گزارش های دیوان محاسبات و مرکز پژوهش های مجلس اعتقا دارد این رقم سال گذشته 9 هزار میلیارد تومان است. این تفاوت دیدگاه ها باید کارشناسی شود.
به طور مشخص به تفاوت های دیدگاه های کارشناسی بین دولت و مجلس اشاره کردید. آیا فکر می کنید در مجموع فاز دوم هدفمندی یارانه ها در این دولت اجرایی خواهد شد یا خیر؟
آنچه که قطعی و یقین است اینکه پیش از سال 92 فاز دوم هدفمندی یارانه ها اجرایی نخواهد شد. چون مقام معظم رهبری فرمودند هر اقدامی که قرار است انجام شود در چارچوب قانون باشد. مرحله نخست که به طور نسبی موفق بود حاصل همکاری مردم، دولت، مجلس مطبوعات و کل مجموعه جامعه بود. یک باور ملی ایجاد شده بود که باید اقتصاد مان را اصلاح کنیم چرا که یک سوم تولید ناخالص داخلی یارانه به شکل غیر هدفمند پرداخت می شد. هر کسی هزینه بیتشر داشت یارانه بیشتری می گرفت. به طور مثال می توان به بنزین اشاره کرد. هر کسی 2 تا 3 خودرو داشت یارانه بیتشری می گرفت. آن کسی که خودرو نداشت یارانه دریافت نمی کرد. فاصله درآمدی کاهش پیدا کرد. بنابراین فاز نخست هدفمند یارانه ها اثرات خیلی خوبی داشت و اصلاح قیمت ها صورت گرفت و حدود 16 هزار میلیارد تومان صرفه جویی شد. ما در سال 88 رقمی معادل 5.6 میلیارد دلار واردات بنزین و گازوییل داشتیم که در حال حاضر نداریم. یا اینکه چیزی حدود ده میلیارد دلار در یارانه های سوختی و همچنین نان صرفه جویی کردیم. در حال حاضر گفت و گو های کارشناسی دولت و مجلس برای فاز دوم برقرار است و تصمیم گیری نیست. هرگونه اقدامی یا در قالب لایحه دولت باید بیاید یا اینکه نمایندگان طرح دهند. حتما هم هدفمندی باید در بودجه بیاید. سال گذشته به خاطر دارم دولت محترم 130 هزار میلیارد تومان در بودجه آورد که از طرف مجلس رد شد. ما جلسه ای هم خدمت رییس جمهوری داشتیم. تقریبا فروردین بود که جلسه ای کمیسیون تلفیق مجلس با حضور رییس جمهوری برگزار کرد. درآنجا گفت و گویی صمیمانه داشتیم. در آنجا آقای رییس جمهوری گفتند اجازه دهید یک باره این کار انجام شود اما مجلس ااعتقاد دارد باید گام به گام باشد.
در حال حاضر که موضوع هدفمندی یارانه ها تاثیر مهمی در بودجه سال آینده خواهد داشت نا تمام است، چطور می شود که بودجه باید هر چه سریعتر به مجلس ارائه شود؟
دولت هر سال 15 آذر باید لایحه بودجه را می داد. در حال حاضر که به تاخیر افتاده دولت مشغول مطالعه و بررسی روی چند موضوع است. یکی از آنها همین هدفمندی یارانه ها است. موضوعات دیگری مانند ارز، صادرات نفت و قیمت نفت است. دولت دیر این بحث ها را آغاز کرد. آقای رییس جمهور وقتی مجلس تشریف آوردند 4 پیشنهاد داشتند که یکی از آنها مربوط به بحث جنگلها و زمین بود که می توانستند لایحه بدهد. دیگری پیشنهادی مربوط به اصلاح سیستم بانکی بود که آن هم می توانستند لایحه بدهند. دیگری هم هم بحث معادن و واگذاری آن به مردم بود که قبلا می توانستند لایحه بدهند چرا که مجلس سال گذشته قانون جامع معدن را تصویب کرد. تنها پیشنهادی که گام دوم هدفمندی یارانه ها بود باید شهریور انجام می شد که ماحصل به بودجه می رسید. موضوع بودجه حداقل دو ماه و نیم زمان می برد. ما در آیین نامه داخلی هم آورده ایم که دولت بودجه چند دوازدهم را بدهد. بعید می دانم که دولت بودجه چند دوازدهم را بدهد چون سال های گذشته هم نداد. باز مجلس ناگزیر است یک تنخواه دو تا سه ماهه بدهد.
در حال حاضر برای بحث هایی که میان مجلس و دولت در حال انجام است زمانی در نظر گرفتید؟
خیر زمان خاصی در نظر گرفته نشده است. اصل قضیه بر این بود که آقای رییس جمهور در یک مصاحبه تلویزیونی اشاره کرد که می توان یارانه ها را 5.25 افزایش دهیم. در این راستا یک ابهامی وجود دارد. نمایندگان مجلس هم می گویند دلسوز تر از نمایندگان چه کسی وجود دارد. اگر دولت نخواهد قیمت ها را بدهد مجلس با چه دیدی تصویب کند. بر همین اساس مقام معظم رهبری تدبیر کردند تا جلساتی با حضور روسای دو قوه برگزار شود.
رئيس سازمان صنايع كوچك و شهرك هاي صنعتي: معافيت مالياتي، بخشودگي جرايم و استمهال بدهي صنايع اجرايي نشده است
فخرالله مولايي ديروز در يك نشست خبري با اشاره به مشكلات صنعتگران در شهرك هاي صنعتي گفت: تصور بسياري بر اين است كه رفع مشكلات نقدينگي، مالياتي، استمهال بدهي ها و صنايع مستقر در شهرك هاي صنعتي با اين سازمان است.
وي وظيفه شركت شهرك هاي صنعتي را ايجاد بستر لازم و زيرساخت كافي براي واحدهاي صنعتي دانست و گفت: اين شركت در فرآيند توليد دخالتي ندارد و تنها شرايطي را فراهم خواهد كرد كه سرمايه گذار به آرامي و بدون دغدغه در شهرك هاي صنعتي حضور يافته و به توليد بپردازد.
معاون وزير صنعت، معدن و تجارت افزود: تامين مواد اوليه، مشكل بازار، تامين نقدينگي، واردات تكنولوژي و دستگاه هاي صنعتي از جمله مسائل امروز واحدهاي صنعتي است كه ساير دستگاه ها در تامين و رفع آن مسئول هستند و ما در اين ميان دخالتي نداريم.
وي تصريح كرد: 67 درصد از مشكلات واحدهاي صنعتي را نقدينگي تشيكل مي دهد ضمن اينكه تهيه مواد اوليه و مشكلات مربوط به گشايش ال سي نيز به آن اضافه مي شود.
مولايي با انتقاد از عدم اجراي ماده 158 قانون برنامه پنجم توسعه تصريح كرد: وظيفه نهادهاي خدمت رسان اين است كه خدمات عمومي را تا در واحدهاي صنعتي مستقر در شهرك ها برسانند كه متاسفانه اين موضوع به صورت كامل عملياتي نمي شود ضمن اينكه بانك ها نيز در اجراي ماده 29 قانون بودجه سال 91 كه موضوع استمهال بدهي را دنبال مي كند كم كاري مي كنند.
به گفته وي، اگرچه اعتقاد به كاهش قيمت تمام شده كالا وجود دارد اما متاسفانه وزارت جهاد كشاورزي به تازگي تصميمي در خصوص واگذاري اراضي ملي به سازمان صنايع كوچك و شهرك هاي صنعتي به قيمت كارشناسي را در دستور كار قرار داده در حالي كه در گذشته قيمت به صورت منطقه اي تعيين مي شد.
مولايي اظهار داشت: از سوي ديگر وقتي زمين در اختيار صاحب سرمايه قرار داده مي شود، بايد سند به نام وي باشد در حالي كه زمين هايي كه هم اكنون در اختيار سازمان صنايع كوچك و شهرك هاي صنعتي قرار مي گيرند با شرايط اجاره به شرط تمليك است در حالي كه اعتقاد ما بر اين است كه بايد در سال توليد ملي مانع ايجاد كرد.
وي تامين سرمايه در گردش واحدهاي صنعتي را وظيفه بانك ها دانست و اظهار داشت: همچنين مشكلات مالياتي را نيز بايد به مشكلات امروز واحدهاي صنعتي مستقر در شهرك ها اضافه كرد.
مديرعامل سازمان صنايع كوچك و شهرك هاي صنعتي ايران در توضيح اين مطلب گفت: معافيت مالياتي متاسفانه هم اكنون تنها در شهرك هاي صنعتي مناطق محروم و غيربرخوردار لحاظ مي شود در حالي كه اعتقاد ما بر اين است كه معافيت مالياتي بايد براي شهرك هاي شمس آباد، پرند، عباس آباد و امثال آن نيز برقرار شود در حالي كه اين خلاف عرف و قانون است.
مولايي در ادامه با اشاره اصلاح قانون ماليات هاي مستقيم در مجلس اظهار داشت: رايزني از طريق كميسيون صنايع و معادن مجلس براي اينكه قانون ماليات هاي مستقيم و معافيت هاي مربوط به آن مشمول مناطق برخوردار كشور هم شود، در حال انجام است.
وي درخصوص دليل تاخير در ايجاد بانك و بيمه صنايع كوچك اظهار داشت: قرار بود براي تسهيل در امور اعتباري واحدهاي صنعتي، بانك و بيمه صنايع كوچك شكل گيرد اما فعلا اين تصميم راكد مانده است.
مولايي ادامه داد: بدليل اينكه امور مهمتري براي سازمان صنايع كوچك مطرح است ممكن است در ادامه مسير موضوع بانك و بيمه صنايع كوچك عملياتي شود.
وي در مورد اولويتهاي مهمتر از ايجاد بانك و بيمه صنايع كوچك نيز گفت: بايد تحريم ها را پشت سر بگذاريم و زيرساختهاي مناسب تري براي واحدهاي صنعتي ايجاد كنيم.
وي از وجود 911 شهرك و ناحيه صنعتي در سراسر كشور خبر داد و اظهار داشت: اين شهرك هاي صنعتي 30 هزار واحد صنعتي را در خود جاي داده و براي 620 هزار نفر اشتغال ايجاد كرده است ضمن اينكه بيش از 26 هزار واحد از اين 30 هزار واحد هم اكنون فعال است.
مدیرعامل بانک توسعه تعاون با انتقاد ازطرح استیضاح وزیر کار کشور در شرایط کنونی بیش از هرچیز نیاز به همدلی دارد
ˈماشالله عظیمیˈروز پنجشنبه درگفت وگو باخبرنگار ایرنا، افزود: با توجه به هفته وحدت و ایام مبارک دهه فجر و شرایطی که کشورهای غربی به اقتصاد ایران تحمیل کرده اند باید وحدت کلمه و رویه از سوی دولت و مجلس در پیش گرفته شود.
وی با اشاره به گستردگی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: این وزارتخانه از جمله نهادهایی است که مسئولیت مهمی را در حوزه های گوناگون برعهده دارد و طی 1.5سال گذشته کمترین تبعات را به لحاظ مدیریتی داشته است.
نایب رئیس اتاق تعاون مرکزی گفت: استیضاح باید در خصوص عملکرد یک وزیر انجام شود که خوشبختانه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی عملکرد مثبتی طی 3.5سال گذشته داشته است.
وی اظهار کرد:اتاق تعاون مرکزی با 16هزارشرکت تعاونی،32 اتاق تعاون و 46 اتحادیه همواره از عملکرد مثبت وزیر منتفع شده است.
وی درپایان تاکید کرد: هرگونه تغییر نابهنگام در شرایط کنونی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیامدهای ناخوشایندی برای بخش تعاون به همراه دارد.
تدوین نظام جامع ارتقای توانمندیهای حوزه صنعت، معدن و تجارت
معاون برنامهریزی وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: نظام جامع ارتقای توانمندیهای صنعت، معدن و تجارت به منظور ارتقای توانمندی دانشی، پژوهشی و فناوری این حوزه به زودی نهایی و عملیاتی میشود.
به گزارش گسترش آنلاین به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، سید علیرضا شجاعی با اشاره به تدوین نظام جامع ارتقای توانمندیهای صنعت، معدن و تجارت اظهار داشت: در حوزههای مختلف منابع انسانی، آموزش، پژوهش، صنایع نوین نظام نامه جامع ارتقای توانمندیهای صنعت، معدن و تجارت هم در حوزه وزارتخانهها و هم بخش خصوصی تدوین کرده ایم.
معاون برنامهریزی وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: در این زمینه ارزیابی هایی از میزان تحصیلات مدیران واحدهای صنعتی و وضعیتی که واحدها دارند و چگونگی ارتقای توانمندی بخش خصوصی و مجموعههای مختلف صنعت و معدنی، یکپارچهسازی مجموعه وزارتخانه و حلقههای مختلفی که کمک به توانمندسازی میکنند، انجام شده است. مراکز پژوهشی و دانشگاهی، مراکزی که در حوزه صنایع پیشرفته، نوین و کار آفرینی کار میکنند، همه اینها در قالب این نظام جامع تجمیع و یکپارچه میشوند.
وی خاطر نشان کرد: یک برنامهریزی کلانی در حوزه صنعت، معدن و تجارت صورت خواهد گرفت تا بتوانیم طی چند سال آینده در حوزههای تخصصی توانمندیهای حوزه صنعت، معدن و تجارت را ارتقا ببخشیم. امیدواریم در گام اول بتوانیم یک تقویمی را آماده کنیم، با عنوان تقویم آموزشی حوزه صنعت، معدن و تجارت در سال ۹۲ و در قالب یک کار سه چهار ساله بتوانیم برنامهریزی کنیم تا ارتقای دانشی، پژوهشی و فناوری را در این حوزه داشته باشیم.
شجاعی در پایان با اشاره به برگزاری جلسات مربوط به بررسی نظام جامع ارتقای توانمندیهای صنعت، معدن و تجارت گفت: در چند روز گذشته نخستین جلسه آن برگزار شد تا برخی از اصلاحاتی که مد نظر اعضا بود، لحاظ شود و قرار بر این است که این هفته اصلاحات را به همه بخشها اعلام کنیم تا ظرف ۱۰ روز آینده به اتمام برسد و برای عملیاتی شدن آماده شود و تا پایان سال ۹۱ کمیتههای مربوط به آن فعال خواهدشد.
بازار خودرو با مصوبه جديد دولت به مرز آزادسازي رسيد تصميم نهايي براي قيمت خودرو
دنیای اقتصاد- با تصویب وزیران عضو کارگروه کنترل بازار و تايید ريیسجمهور، قیمت خودرو آزاد شد تا از این پس خودروسازان بدون دخالت سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، محصولات خود را قیمتگذاری کنند؛ طبق تصویبنامه جدید هیاتوزیران که توسط معاون اول ريیسجمهور برای اجرا به وزارتخانههای اقتصاد و «صنعت، معدن و تجارت» ابلاغ شده است، خودروسازان از این پس مجازند نسبت به فروش خودرو به قیمت تجاری (حد فاصل قیمت بازار آزاد و قیمت محاسباتی با نرخ مبادلهای ارز که توسط سازمان حمایت تعیین میشود) اقدام کنند. به گفته فعالان صنعت خودرو، این مصوبه به خودروسازان اجازه میدهد قیمت محصولاتشان را بر اساس حاشیه بازار تعیین کنند که به معنای افزایش رسمی قیمتها خواهد بود. در کنار این تصمیم، تعرفه واردات خودرو نیز از سال آینده سالی پنج درصد کاهش مییابد تا بهزعم دولت، بازار و قیمت خودرو کنترل شود. با توجه به آنکه در چند هفته گذشته بازار خودرو با افزايش قابل توجه قيمتها روبهرو بوده، تصمیم جدید دولت میتواند صعود رسمی قیمت خودروهای داخلی را در پی داشته و قيمتهاي رسمي را به قيمت بازار نزديك كند.
با تصمیم رییسجمهور، قیمت خودرو آزاد شد
تصمیم نهايي براي قيمت خودرو
گروه خودرو - قیمت خودرو را رییسجمهور آزاد کرد تا بالاخره «تصمیم بزرگ» برای بازار خودرو گرفته شود.
در روزهایی که بازار خودرو با افزایش قیمتهای پی در پی روبرو میشود، محمود احمدی نژاد تصمیم نهایی را در مورد قیمت خودرو گرفت و با آزادسازی آن، خودروسازان را به آرزوی چندسالهشان رساند.
جاده مخصوصیها سالها انتظار چنین روزی را میکشیدند، روزی که با فراق بال و بدون آقا بالاسر محصولات خود را قیمتگذاری کنند و حالا مرد اول پاستور به انتظار آنها پایان داده است. البته دولت خود را نیز از این مصوبه بی نصیب نگذاشته و مقرر کرده که در ازای آزادی قیمت خودرو، پولی هم به حساب آن واریز شود و این وسط پرسش بزرگ این است که حق و حقوق مشتریان را چه میشود؟ خودروسازان که به آرزویشان رسیدهاند و دولت به پول، پس مشتری را چه میشود؟
ابلاغ مصوبه آزادی قیمت خودرو
اما طبق تصویب نامه اخیر هیات وزیران که با امضای محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس جمهور برای اجرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ شده است، خودروسازان از این پس مجازند نسبت به فروش خودرو به قیمت تجاری (قیمت حد فاصل قیمت بازار آزاد و قیمت محاسباتی با لحاظ نرخ مبادلهای ارز که توسط سازمان مذکور تعیین و اعلام میشود) اقدام کنند. در کنار این تصمیم، تعرفه واردات خودرو نیز از سال آینده سالی پنج درصد کاهش مییابد تا به زعم دولت، بازار و قیمت خودرو کنترل شود. کاهش تعرفه البته دائم نیست و در یک دوره پنج ساله انجام خواهد شد و این در حالی است که دولت چندی پیش تعرفه واردات خودروهای سواری را حدود 40 درصد کاهش داد و به 5/49 درصد رساند. با این حساب و اگر همه چیز طبق مصوبه دولت پیش برود، در سال 97 تعرفه واردات خودرو به کشور 25 درصد خواهد بود.
دولت اما در قبال آزادسازی قیمت خودرو چند شرط را برای خودروسازان در نظر گرفته که مهمترین آن، واریز پول حاصل از مابهالتفاوت «قیمت محاسباتی» و «قیمت تجاری خودروها»، به حساب خزانه داری است.
طبق مصوبه دولت، خودروسازان موظف اند 95 درصد وجوه حاصل از مابهالتفاوت «قیمت محاسباتی با لحاظ نرخ ارز مبادلهای» و «قیمت تجاری» را در دورههای سه ماهه به حسابی که توسط خزانهداری کل کشور اعلام میشود، واریز کنند. دولت البته تاکید کرده این پول بعدها و پس از تخصیص معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییسجمهور در اختیار وزارت «صنعت، معدن و تجارت» قرار میگیرد تا به منظور کمک به واحدهای تولیدی در قالب طرح صیانت از تولید هزینه شود. دولت همچنین چند شرط دیگر را نیز بابت امتیاز ویژهای که به خودروسازان داده (آزادسازی قیمت) برای آنها در نظر گرفته که مهمترین شان افزایش تولید و به تعادل رساندن بازار است. بر این اساس خودروسازان موظف اند تولید و عرضه خودرو را به گونهاي انجام دهند که بازار به تعادل برسد و ظرف شش ماه، قیمت بازار با قیمت محاسباتی بر اساس نرخ ارز مبادلهای یکسان شود. «ارائه آمار و اطلاعات تولید، عرضه، پیشفروش و تصویب فیشهای واریزی مابهالتفاوت به همراه تمامی اسناد به سازمان حمایت» نیز در کنار «راهاندازی سامانه معاملات قابل رهگیری خودرو و امکان دسترسی سازمان حمایت بر آن» و همچنین «تسویه حساب نهایی در پایان هر سال مالی»، از دیگر شروط دولت برای آزادسازی قیمت خودرو به شمار میروند.
سازوکار قیمتگذاری
حال ببینیم سازوکار مصوبه جدید دولت در مورد قیمت خودرو به چه شکل است. هرچند فعالان صنعت خودرو معتقدند این مصوبه را نمی توان آزادسازی کامل قیمت خودرو دانست، اما از اظهارات خود آنها در مورد چگونگی اجرای آن میتوان نتیجه گرفت که قیمت خودرو به نوعی آزاد شده است. طبق گفته آنها، از این پس روند قیمتگذاری خودرو بدین شکل است که خودروسازان قیمت محصولات شان را بر اساس حاشیه بازار تعیین میکنند و سازمان حمایت تنها نقشی نظارتی خواهد داشت. در واقع سازمان حمایت دیگر دخالتی در قیمتگذاری خودروهای داخلی ندارد و از این پس به نوعی در نقش حسابرس دولت ظاهر خواهد شد. هرچند قیمت خودروهای داخلی بر حسب نرخ ارز مبادلاتی را سازمان حمایت تعیین خواهد کرد، اما این قیمتها برای خودروسازان الزام آور نبوده و به عنوان «مرجع» مورد استفاده قرار میگیرند. این «مرجع» البته یک جا به کار خواهد آمد، به نحوی که اگر خودروسازان محصولات خود را با قیمتی بالاتر از نرخهای مرجع به فروش برسانند، 95 درصد مابهالتفاوت این دو «قیمت» باید به حساب دولت واریز شود. به عبارت بهتر روند کار بدین شکل است که ابتدا سازمان حمایت قیمت خودروهای داخلی را بر حسب نرخ ارز مبادلاتی تعیین و به خودروسازان اعلام میکند و آنها مجازند محصولات خود را مطابق با این نرخها و یا متفاوت با آنها (بر اساس حاشیه بازار) بفروشند. حالا اگر خودروسازان نرخ مرجع را مبنا قرار بدهند، سازمان حمایت دیگر کاری به کارشان نخواهد داشت، اما اگر قیمتها بیش از نرخ مرجع در نظر گرفته شوند، این سازمان از خودروسازان حساب و کتاب میکشد تا مابهالتفاوت نرخ مرجع و قیمتی که شرکتهای خودروساز لحاظ کردهاند، مشخص و به حساب دولت واریز شود. به عنوان مثال فرض کنیم سازمان حمایت در محاسباتش به این نتیجه میرسد که قیمت تندر - 90 بر حسب نرخ ارز مبادلاتی 30 میلیون تومان است. پس از اعلام این قیمت، خودروسازان دو راه پیش رو دارند، اول اینکه به همان «نرخ مرجع» رضایت داده و قیمت تندر - 90 را 30 میلیون تومان لحاظ کنند، که در این صورت دیگر سازمان حمایت کاری به کارشان نخواهد داشت. راه دوم نیز این است که خودروسازان قیمت تندر را بر اساس حاشیه بازار (مثلا 34 میلیون تومان) تعیین کنند، که در این حالت باید به حسابرسی سازمان حمایت تن داده و مابهالتفاوت نرخ مرجع تندر (30 میلیون) و قیمت موردنظر خود (34 میلیون) را به حساب دولت بریزند. هرچند برای خودروسازان سخت است زیر نظر سازمان حمایت روزگار بگذرانند، اما به نظر میرسد آنها راه دوم را انتخاب و قیمت محصولات شان را بر اساس حاشیه بازار تعیین خواهند کرد. البته قیمت حاشیه بازار مخصوص خودروهای سودده است، حال آنکه خودروسازان مجازند محصولات ضررده خود را با قیمتی بالای نرخ بازار به فروش برسانند. مثلا اگر تندر - 90 که خودرویی ضررده به شمار میرود، قیمتی معادل 36 میلیون تومان در بازار دارد، خودروسازان مجازند نرخ این محصول را در نمایندگیهای خود بیش از 36 میلیون تعیین کنند. در واقع اصل ماجرا این است که خودروسازان مجازند قیمتهای دلخواه خود را برای محصولاتشان تعیین کنند و دیگر در این مورد کسی برای آنها تعیین تکلیف نخواهد کرد.
این همان آرزوی چندین ساله جاده مخصوصیها است که با تصمیم اهالی پاستور بالاخره به آن رسیدند. از بخت خوب خودروسازان، بازار طی یکی دو هفته گذشته افزایش قیمتی شدید را تجربه کرده و حالا دست جاده مخصوصیها برای تعیین قیمتهای بالا بیش از پیش باز است. به عنوان مثال سایپا میتواند با توجه به قیمت 5/17 میلیونی پراید در بازار، این محصول را 16 یا حتی 5/16 میلیون تومان قیمتگذاری کند. یا مثلا ایران خودرو قیمت 35 میلیون تومان را برای پژو 206 خود که حالا خودرویی 36 میلیونی است، در نظر بگیرد. با این حساب به نظر میرسد باز هم آنکه ضرر خواهد کرد، مصرفکننده است، زیرا از آزادسازی قیمت خودرو هم بوی گرانی میآید و ظاهرا ارزانی در کار نخواهد بود.
البته باید دید سازمان حمایت چه قیمتی را به عنوان نرخ مرجع برای خودروهای داخلی تعیین میکند و این موضوع تا چه حد بر روند قیمتگذاری خودروسازان تاثیرگذار خواهد بود؟
تجارت خارجي ايران از مرز 1/78 ميليارد دلار گذشت
به گزارش خبرگزاري موج، صادرات غيرنفتي ايران در دهماهه سالجاري به 34 ميليارد و 383 ميليون دلار رسيدو در مدت ياد شده 43 ميليارد و 768ميليون دلار انواع كالا نيز وارد كشور شد كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته 13 درصد كاهش داشته است.
اين گزارش ميافزايد: ارزش صادرات غيرنفتي كشورمان نيز 9/2درصد نسبت به سال قبل كاهش نشان ميدهد.
بنابراين گزارش، در اين مدت 64ميليون و 407هزار تن انواع كالاي غيرنفتي صادر و 32ميليون و 507هزار تن وارد شد كه به لحاظ وزني صادرات و واردات كشورمان به ترتيب 2درصد و 6درصد افزايش نشان ميدهد.
بنابراين گزارش، اقلام عمده وارداتي كشورمان در اين مدت به ترتيب شامل، گندم به ارزش 2ميليارد و 40ميليون دلار و سهم ارزشي 7/4 درصد از كل واردات، شمش از آهن و فولاد غيرممزوج به ارزش يك ميليارد و 881 ميليون دلار و سهم ارزشي 3/4درصد، ذرت دامي به ارزش يك ميليارد و 451ميليون دلار و سهم ارزشي 3/3درصد، كنجاله سويا به ارزش يك ميليارد و 210ميليون دلار و سهم ارزشي 8/2درصد و برنج به ارزش 996ميليون دلار و سهم ارزشي 3/2درصد بوده است.
عمده واردات كشورمان به ترتيب از كشورهاي امارات متحده عربي با 20درصد سهم از كل واردات، چين با 15درصد، جمهوري كره با 9درصد، تركيه با 9/8درصد و سوئيس با 6درصد صورت گرفته است.
اين گزارش ميافزايد، اقلام عمده صادرات كشورمان نيز در اين مدت به ترتيب به پروپان با 4درصد سهم از كل صادرات، اوره با 9/3درصد و متانول با 6/3درصد اختصاص دارد.
همچنين عمده صادرات ايران در ده ماهه سالجاري به عراق با 5 ميليارد و 33 ميليون دلار، چين با 4ميليارد و 381ميليون دلار، امارات متحده عربي با 3 ميليارد و 583 ميليون دلار، افغانستان با 2ميليارد و 286ميليون دلار و هند با 2ميليارد و 244ميليون دلار صادر شده است.
اين گزارش ميافزايد: در ده ماهه سالجاري متوسط قيمت هر تن كالاي صادراتي 475 دلار و هر تن كالاي وارداتي يك هزار و 346دلار بود.
دبیر انجمن صنایع روغن نباتی در کافه خبر: تاجران برزیلی و آرژانتینی به جای ایرانی ها سود کردند/ چرا در تولید دانه های روغنی عقب ماندیم؟
کشاورزی - مشروح نشست کافه خبر با ابوالحسن خلیلی، دبیر انجمن صنایع روغن نباتی.
محمد هیراد حاتمی:
دبیر انجمن صنایع روغن نباتی در یک بعد از ظهر زمستانی مهمان کافه خبر بود تا درباره روند تولید دانه های روغنی و به دنبال آن وضعیت تولید روغن توضیح دهد. به اعتقاد او طی پنج سال گذشته فرصت هایی را در بخش کشاورزی از دست دادیم چرا که دولت سیاست هایی را پیگیری کرد که مصرف کننده کالای ارزان تری در اختیار داشته باشد، غافل از اینکه سیاست کالای ارزان برای مصرف کننده با نابودی کشاورزی و وابستگی به خارج برابری کرد.آنچه در ادامه خواهید خواند متن کامل گفت و گو با ابوالحسن خلیلی، دبیر انجمن صنایع روغن نباتی درباره روند تولید دانه های روغنی و وضعیت تولید روغن است.
اصلی ترین ماده اولیه برای تولید روغن نباتی، روغن خام است. بر اساس آنچه شخص شما اعلام کردید 95 درصد نیاز ایران به روغن خام وابسته به خارج از کشور است. یعنی واردات می کنیم. نگرانی هایی برای تامین مواد اولیه روغن نباتی وجود داشت. در این رابطه توضیح می دهید؟
در بخش تامین باید به دو نکته توجه شود. نخست اینکه روغن خام به میزان 95 درصد الزاما باید وارد شود. بنابراین از 24 میلیارد دلاری که دولت در ابتدای سال جاری برای واردات کالا های اساسی در نظر گرفت، برای واردات حدود 1.5 میلیون تن روغن با حدود ارز بری حدود 1200 دلار، نزدیک به 2 میلیارد دلار برای روغن نیاز است. این اتفاق افتاده و واردات در حال انجام است. به همین میزان هم ارز از کشور خارج می شود. نکته دوم این است که چگونه از تهدید هایی که به وجود آمده فرصت سازی کنیم. طبیعتا در فضایی که تحریم ها فشار می آورند اتکا به محصولات کشاورزی در داخل می تواند کمک کننده باشد و فرآیند تامین مواد غذایی را تسهیل کند. متاسفانه در بخش دانه های روغنی در این سال ها توجه خاصی صورت نگرفته است. ما به جای اینکه واردات مستقیم روغن خام و کنجاله روغنی داشته باشیم، می توانستیم دانه های روغنی وارد کنیم. به این نکته هم اشاره کنم که ما در سال حدود 1.5 میلیون تن روغن خام و بیش از 2 میلیون تن هم کنجاله وارد می کنیم. می توانستیم دانه روغنی وارد کنیم و دانه های روغنی در کارخانه های روغن کشی تبدیل به روغن خام و کنجاله شود. در این بخش اشتغال هم ایجاد می شد. از طرف دیگر هم کشاورز حمایت می شد. همچنین کشاورز وقتی مشاهده کند دانه روغنی در کشور مورد استقبال قرار گرفته است، زمین را زیر کشت دانه روغنی خواهد برد. این اتفاق متاسفانه نیفتاد.
علت آن چیست؟
هر وقت شما یک ماده اولیه ای در داخل کشور داشته باشی که محصول نهایی آن به راحتی بتواند از خارج وارد شود یعنی ضد تولید عمل شده است. ما نیازمند روغن خام و کنجاله هستیم. می توانیم این را در زمین های کشاورزی خودمان تولید کنیم، می توانیم برویم و وارد کنیم. متاسفانه تعرفه های این کالا ها به گونه ای سامان دهی شد که تاجر رقبت پیدا کرد به جای اینکه دانه روغنی بیاورد، رفت کنجاله و روغن خام آورد. تعرفه دانه روغنی 4 درصد، کنجال 4 درصد، روغن خام 4 درصد اعلام شد. بنابراین در یک تعرفه مساوی ارجحیت تاجر به آوردن محصول نهایی است. در سال 1385 تعرفه کنجاله 25 درصد، روغن خام ده درصد و دانه روغنی 4 درصد بود. بر همین اساس اولویت واردات دانه بود. روند دانه روغنی از سال 83 تا سال 85 روند افزایش داشته اما از سال 85 روند نزولی بوده است. تا سال 85 ما در حدود 600 هزار تن دانه روغنی تولید کردیم. در روز بیستم آذر سال 85 به دستور وزیر جهاد کشاورزی وقت کنجاله روغنی تعرفه اش یک شبه صفر شد و دیگر تمایلی برای واردات دانه روغنی نبود. کشاورزی هم چون یک فرآیند بلند مدت است تحت تاثیر قرار گرفت. دانه روغنی که در سال 1385 به اندازه 600 هزار تن تولید شد امسال بعد از 5 سال به 300 هزار تن رسید.
یعنی نصف شد؟
دقیقا نودار آن نصف شد.
این محاسبه کاملا قابل پیش بینی بود. چه دفاعی آن زمان از این کاهش تعرفه انجام شد؟
آن چیزی که وزارت جهاد کشاورزی را قانع می کرد که این سیاست، سیاست درستی است قیمت مرغ در بازار بود.
چرا؟
یکی از خوراک اصلی مرغ کنجاله است. کنجاله سویا و ذرت. ذرت، 75 درصد قیمت تمام شده دان مرغ را تشکیل می دهد. کنجاله 23 درصد را تشکیل می دهد. وضع تعرفه 25 درصدی بر ورودی کنجاله وارداتی، کنجاله مورد استفاده در خوراک دام را 50 تومان گران می کرد. وزارت جهاد کشاورزی می گفت این 50 تومان گران شدن کنجاله که سهم آن در خوراک دام بیشتر از 23 هم نبود، قیمت مرغ را بالا خواهد برد. با این نگاه از مرغ دار و مصرف کننده نهایی تعرفه کنجاله صفر شد. اگر شما قیمت کنجاله را از سال 85 که تعرفه صفر شد رصد کنید مشاهده خواهید کرد از حدود 300 تومان به بیش از 2000 تومان در سال گذشته رسید. قیمت مرغ هم از کیلیویی 3500 تومان در سال 85 به 8000 تومان افزایش پیدا کرد.
بنابراین داستان گرانی مرغ را هم می توان در این موضوع جست و جو کرد؟
بله. داستان گران مرغ همین است. یعنی عدم تامین کنجاله کشور از طریق کشاورزی داخل و وابستگی عمیق ما به خارج از کشور باعث گرانی مرغ می شود. الان هم همینطور است. اگر ما واردات کنجاله مان نظم خاصی نداشته باشد احتمال اینکه دوباره قیمت مرغ تغییر پیدا کند وجود دارد. در حال حاضر واردات منظم است. اصل موضوع این است که طی پنج سال گذشته فرصت هایی را در بخش کشاورزی از دست دادیم. دولت سیاست هایی را پیگیری کرد که مصرف کننده کالای ارزان تری در اختیار داشته باشد، غافل از اینکه سیاست کالای ارزان برای مصرف کننده با نابودی کشاورزی و وابستگی به خارج برابری کرد. به طور مثال فرض کنید من مصرف کننده کالایی باشم. این کالا می تواند برابر با قیمت تمام شده به دست من برسد. از سوی دیگر می تواند با علم اینکه 50 تومان بیشتر برای آن پرداخت شود به دست من برسد اما 50 تومانی که همیشه من این کالا را داشته باشم و در کنار تولید آن شغل هم ایجاد شده باشد. دولت در این چند سال برای نپرداختن آن 50 تومان، هزینه های سنگین تری پرداخت کرد. دولت می توانست به مصرف کننده بگوید که به طور مثال هر کیلیو نارنگی را در تمام سال 800 تومان بخرد. یعنی شب عید هر کیلیو 4000 تومان نباشد اما در فصلی دیگر 200 تومان شود بلکه قیمت ثابت در تمام سال 800 تومان باشد. در این شرایط دولت هم کاری کند که تولید دو برابر شود و مصرف کننده در رفاه قرار گیرد. متاسفانه این سیاست ها اعمال شد. در دانه های روغنی دقیقا این اتفاق افتاد.
یعنی دستوری شد؟
دستوری نبود. نمی دانم چه نیرویی در بدنه وزارت جهاد کشاورزی بود که طی 5 سال گذشته هر وقت ما رفتیم استدلال کردیم از شنیدن صدای حق جلوگیری کردند. ما دیگر هیچ اصراری نکردیم که تعرفه کنجاله بگذارند. کارخانه های روغن کشی تعطیل شدند. 50 درصد کارخانه های روغن کشی 5 سال هست که تعطیل اند.
حتی خبری آمد که بزرگترین کارخانه های تولید روغن ایرانی بخش عمده ای از سهام آن در اختیار سرمایه گذاران عربستان است؟
آن کارخانه های روغن نباتی است. یکی روغن کشی است و دیگری روغن نباتی.
در بخش روغن کشی سرمایه گذاران خارجی نیامدند؟
خیر. آنها هم به نشانه هایی که دولت می دهد نگاه می کنند. آنها می گویند اگر به این بخش بیایند اصلا ماده اولیه برای تولید وجود ندارد. واردات هم که صرف ندارد. متاسفانه هشدار هایی که دولت باید برای یک سرمایه گذاری می داد، هشدار هایی بود که می توانید روغن کشی های برزیل و آرژانتین را فعال کنید. ما کاری که در سال های گذشته کردیم این بوده که روغن کشی های برزیل و آرژانتین را فعال کردیم و بر این اساس ارزش افزوده نصیب تاجر و کارخانه دار این دو کشور شده است.
یعنی ما در یک نقطه ای قرار گرفته ایم که نمی توانیم خودکفایی در دانه های روغنی داشته باشیم؟
خود کفایی نمی توانیم اما خوداتکایی می توانیم داشته باشیم. با یک برنامه های منظم می شود خود اتکا بود. همانطور که اشاره کردم از سال 83 تا 85 با پشتوانه فکری که از سال 80 شروع شده بود تولید دانه های روغنی مان دو برابر شد. یعنی از 300 هزار تن در سال 83 به 600 هزار تن در سال 85 رسیدیم. اگر همین ادامه پیدا می کرد ما امروز یک و نیم میلیون تن دانه روغنی داشتیم. یک و نیم میلیون تن دانه روغنی حتما 300 تا 400 هزار تن روغن خام برای ما 300 تا 400 هزار تن روغن خام به همراه داشت. در این حالت به جای اینکه همه یک و نیم میلیون تن روغن خام را از خارج وارد کنیم، 70 درصد واردات انجام می دادیم. بر این اساس می توانستیم به خود اتکایی برسیم.
یکی از کاربران خبرآنلاین از شما پرسیده که به رغم اینکه برای واردات روغن خام به کشور و تخصیص ارز مرجع تمامی شرکت ها دچار مشکل هستند چرا شما همیشه به نمایندگی از صنعت در مصاحبه های مطبوعاتی و تلویزیونی اوضاع را آرام وتحت کنترل جلوه می دهید؟
همیشه برای انجام کار های بزرگ باید تلاش مضاعف کرد. آن چیزی که آخر کار نتیجه هست، مهم است. این نتیجه در واقع حاصل تلاش و کار مضاعف است. اینکه من بیایم در مصاحبه ها بگویم مشکل داریم، هیچ کمکی به مصرف کننده نمی کند چرا که مصرف کننده هم در این زمینه نمی تواند هیچ کمکی کند. آنجایی که باید مشکلات و مسائل صنعت مطرح شود و باید پرداخت شود، جلساتی است که در مجموعه دولت دارد برگزار می شود و پیگیری هایی که ما باید انجام دهیم. اعتقاد من این است که بیان این مشکلات در سایت ها و مصاحبه ها نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه نگرانی هایی را به مصرف کننده منتقل می کند. مصرف کننده تحت تاثیر این نگرانی ها تصمیم های نادرستی می گیرد.
درباره افزایش قیمت حلب های 5 و 16 کیلیویی روغن هم توضیح می دهید؟
ما در سال یک و نیم میلیون تن روغن آماده مصرف باید در کشور توزیع کنیم. تولید این یک و نیم میلیون تن طبیعتا به چند چیز نیاز دارد که نخست کارخانه ای است تا این میزان را فرآوری کند. ما بیش از سه میلیون تن ظرفیت فرآوری داریم. یعنی در بخش توسعه کارخانجات و ظرفیت سازی دو برابر نیاز موجودی داریم. دیگر موضوع مورد نیاز ماده اولیه نیاز است. اصلی ترین ماده اولیه در بحث روغن نباتی، روغن خام است. 95 درصد نیاز ایران به روغن خام وابسته به خارج از کشور است. یعنی واردات می کنیم. کل روغن خامی که در داخل کشور از دانه های روغنی کلزا، سویا و آفتابگردان و یک بخش کمی از گلرنگ تولید می شود در سال حدود 100 هزار تن است. پس به نسبت یک میلیون تن کم تر از 5 درصد ماده اولیه روغن خام در کشور تولید می شود. این روغن خام می آید و در کارخانه فرآوری و بسته بندی می شود. ظرف بسته بندی ما برای روغن دو ظرف است. یکی بسته بندی هایی است که در حلب قرار می گیرد و دیگری بسته بندی هایی به صورت بطری است. در سال ما چیزی حدود 100 هزار تن ورق حلب برای بسته بندی روغن نیاز داریم. همین ورق حلب در کنسرو و رب استفاده می شود. اگر ما کل نیاز حلب کشور را در نظر بگیریم 300 هزار تن است. آن چیزی که در داخل کشور و توسط فولاد مبارکه تولید می شود کم تر از صد هزار تن است. بنابراین ما برای بسته بندی کنسرو ها و روغن نیاز به یک پوشش غذایی داریم که دو سوم آن وارداتی است.بعد از اتفاق هایی که درباره محدودیت های ارزی و همچنین حذف اولویت از بسته بندی های واردات اتفاق افتاد، ورق حلب روغن کم شد. کم شدن این ورق حلب سبب شد ما هم در خطوط تولیدی شاهد محدودیت هایی در تولید احجام 16 کیلیویی یا 5 کیلیویی باشبم. همین کاهش موجودی های ورق حلب و کاهش تولید در این دو نوع بسته بندی سبب شده قیمت مصوب این بسته بندی ها با قیمتی که در بازار خرید و فروش می شود تفاوت پیدا کند.»
با رأي دادگاه لوكزامبورگ بر حقانيت ايران تحريم بانك ملت باطل شد
علي ديواندري مدير عامل بانك ملت در گفت وگو با ايسنا گفت: پس از دو سال و نيم كار حقوقي فشرده در راستاي رفع تحريم بانك، رأي دادگاه مبني بر حقانيت بانك ملت اعلام شد.
وي با اشاره به اين كه به عنوان مديرعامل بانك طي سال هاي گذشته بر رعايت مقررات بين المللي تأكيد كرده و در اين زمينه سخت گيرانه عمل كرده ام، اظهار كرد: رعايت مقررات بين المللي در واحدهاي خارج از كشور بانك اعم از شعب خارج از كشور و بانك هايي كه بانك ملت در آنها سهامدار است به همين صورت بوده است.
مدير عامل بانك ملت با اشاره به اين كه به رغم عمل به قوانين، با نهايت تعجب در جولاي سال 2010 ميلادي يعني 5/2 سال پيش اتحاديه اروپا با طرح دلايلي مبهم اين بانك را مورد تحريم قرار داد، اضافه كرد: پس از انجام اين تحريم تعدادي از سهامداران عمده و بخش حقوقي بانك تصميم گرفتند ضمن تشكيل يك تيم حقوقي در داخل كشور و بهره گيري از وكلاي خارجي با انجام كار حقوقي به صورت فشرده طي دو سال و نيم گذشته از حقوق بانك با طرح شكايت در دادگاه لوكزامبورگ دفاع كنند و خوشبختانه ديروز سه شنبه مصادف با عيد بزرگ ميلاد رسول اكرم رأي دادگاه مبني بر حقانيت بانك ملت اعلام شد.
ديواندري در ادامه گفت: براساس اين رأي، دادگاه درخواست بانك ملت مبني بر ابطال تصميمات اتحاديه اروپا در خصوص تحريم بانك را پذيرفت و قطعنامه هاي صادره و ضمائم آن را در خصوص بانك ابطال كرد.
مدير عامل بانك ملت تصريح كرد: همچنين دادگاه اتحاديه را مكلف به پرداخت هزينه هاي دادرسي اعم از كارشناسي حقوقي- دادرسي- وكلا و... كرد و بانك ملت را مستحق شناخت كه علاوه بر دريافت هزينه هاي دادرسي، ضرر و زيان ناشي از اين تحريم را از اتحاديه اروپا مطالبه و دادخواست لازم را به دادگاه ارائه كند.
وي ادامه داد: با توجه به اين كه روش حاكم بر دادگاه اتحاديه اروپا آرا وحدت رويه است اطمينان دارم اين نتيجه در دعاوي ساير بانك ها و مؤسسات اقتصادي كشور اثر مثبت خواهد گذاشت.
ديواندري در خصوص تجديد نظرخواهي گفت: در متن رأي، اشاره اي به امكان تجديد نظرخواهي اتحاديه اروپا نشده است. لذا براي ما مشخص نيست كه اتحاديه اروپا امكان فرجام خواهي دارد يا خير.
بیشتر...
فاز استراحت بازار سهام ادامه يافت دومين هفته متفاوت بورس
دنياي اقتصاد- در شرایطی که سفتهبازي در بازارهای غیرشفافی همچون ارز، طلا و سکه رونق گرفته، بورس اوراق بهادار تهران اوضاع و احوال مناسبی ندارد؛ بررسیها نشان میدهد که بازار سهام برای دومین هفته متوالی شاهد روندی منفی بود تا با افت 8/1 درصدی شاخص، زیان 6/3 درصدی را در ماه بهمن براي سهامداران ثبت کند؛ در پی این رخداد بازدهی بازار سهام در سال 91 به سطح 1/41 درصد رسید. اما در خصوص وضعیت فعلی بازار سهام تحلیلهای متفاوتی وجود دارد که در بین آنها میتوان به ورود بازار به فاز استراحت پس از یک دوره صعود پرشتاب و سریع اشاره کرد، درست مثل روندی که از ابتدای شهریور تا پایان دی ماه در بازار سهام شاهد بودیم. به طور طبیعی در شرایط کنونی بازار نیازمند تنفس و تجدید قوای خریداران است و با توجه به پایداری عوامل بنیادین حمایتکننده از ارزش سهام (به ویژه ادامه رشد نرخ ارز) اصلاح کنونی قیمتها را نمیتوان نشانهای از تغییر روند بورس تهران دانست. به این ترتیب میتوان انتظار داشت در صورت تداوم تحولات مثبت در پارامترهای موثر بر سودآوری شرکتها به ویژه قیمتهای فروش تولیدکنندگان معدنی، فلزی و پتروشیمی در بورس کالا، خریداران سهام بار دیگر به تزریق منابع جدید به بازار ترغیب شوند. در این بین البته عرضه قریبالوقوع سهام شرکت 2400 میلیارد تومانی هلدینگ خلیج فارس نیز از سوی معامله گران به طور جدی دنبال میشود، عرضهای که میتواند به روال گذشته موتور محرکی برای بازار کم رمق فعلی باشد، هر چند قبل از این عرضه شاهد تجهیز نقدینگی بازار و فروش سهام توسط سهامداران خواهیم بود.
یک هفته با تپیکس
دومین افت متوالی بازار
گروه بورس- شروین شهریاری: بازار سهام برای دومین هفته متوالی شاهد روند منفی بود تا با افت 8/1 درصدی شاخص، زیان 6/3 درصدی را در ماه بهمن براي سهامداران ثبت کند. در میان عوامل موثر بر وضعیت کنونی میتوان به ورود بازار به فاز استراحت پس از یک دوره صعود پرشتاب و سریع (از ابتدای شهریور تا پایان دی ماه) اشاره کرد که به طور طبیعی نیازمند تنفس و تجدید قوای خریداران است. با توجه به پایداری عوامل بنیادین حمایتکننده از ارزش سهام (به ویژه ادامه رشد نرخ ارز) اصلاح کنونی قیمتها را نمیتوان نشانهای از تغییر روند پایدار بورس تهران دانست.
به این ترتیب میتوان انتظار داشت در صورت تداوم تحولات مثبت در پارامترهای موثر بر سودآوری شرکتها به ویژه قیمتهای فروش تولیدکنندگان معدنی، فلزی و پتروشیمی در بورس کالا، خریداران سهام بار دیگر به تزریق منابع جدید به بازار ترغیب شوند.
تحولات مهم در گروههای پیشرو
هفته جاری برای سه صنعت پیشروی بازار (فلزی، معدنی و پتروشیمی) که یک تنه بار رونق بورس در ماههای اخیر را به دوش کشیدهاند، در بردارنده اخبار مهمی بود. در گروه فلزات اساسی، پس از حدود سه هفته غیبت ملی مس به علت اختلاف در نرخگذاری پایه این محصول، سرانجام تولیدات «فملی» با حدود 5 درصد کاهش نرخ پایه به روی تابلوی بورس کالا رفت؛ البته با رقابت 5 درصدی خریداران، در نهایت معاملات مس با همان قیمتهای قبلی صورت پذیرفت. پرسش اساسی در مورد «فملی» این است که با توجه به روش جدید قیمتگذاری مس در بورس کالا (بر مبنای قيمت بورس لندن با ارز مبادلهای) این شرکت در هفته آینده اجازه افزایش قیمت پایه محصول خود (به میزان بیش از رشد قیمتهای جهانی مس) را خواهد داشت یا خیر. وضعیت مشابهی در مورد فولاد مبارکه اصفهان نیز وجود دارد. خریداران ورق این هفته محصولات مبارکه را در سقف 5 درصد مثبت خریدارای کردند و حال باید منتظر افزایش نرخ پایه یا تثبیت آن در هفته آینده بود که نقش مهمی در روند قیمتی سهام «فولاد» خواهد داشت. این در حالی است که در مورد آلومینیوم، هنوز کشمکش بر سر قیمتگذاری ادامه دارد و ایرالکو تن به کاهش 15 درصدی قیمت پایه محصولات نداده است. در گروه پتروشمی هم خبرهای ضد و نقیضی از افزایش نرخ خوراک گازی به گوش میرسد. در شرایطی که تولیدکنندگان هر گونه تغییر نرخ خوراک را تکذیب میکنند از سمت وزارت نفت کماکان بر سناریوهای چند برابر شدن قیمت گاز یا حتی ارزی شدن پرداخت هزینه گاز تاکید میشود. با توجه به تحولات بازار ارز در یک سال اخیر و حاشیه سود نامتعارف شرکتهای این صنعت احتمال میرود دولت در مباحثات پیرامون نرخ خوراک دست بالا را داشته باشد. در اثر این تحولات، سهام صنعت پتروشیمی وضعیت رو به نزولی را تجربه کردند و شاخص این صنعت 4 درصد افت را در مقیاس هفتگی به ثبت رساند.
فرش قرمز برای هلدینگ خلیج فارس
عرضههای اولیه بزرگ همواره یکی از عوامل تعیینکننده در روند کوتاه مدت بورس تهران بوده است. علت این مساله به حافظه تاریخی سرمایهگذاران باز میگردد که عرضههای اولیه سهام را جذاب جلوه داده و طبیعتا فرصتی را ایجاد میکند که با فروش موقت سایر سهام به خرید سهام تازه وارد روی آورند. در گذشته نمونههای عدم تعادل در بازار ناشی از عرضههای اولیه بزرگ در مورد شرکتهایی نظیر مخابرات، همراه اول، نفت و گاز پارسیان و... مشاهده شده است. حال در آستانه عرضه بزرگترین هلدینگ پتروشیمی مشمول اصل 44 نیز به نظر میرسد رفتار بازار از شمول قاعده تاریخی مورد اشاره خارج نباشد. به این ترتیب یکی از عوامل شکل گیری روند منفی در بازار را میتوان با ورود «شخلیج» به بازار مربوط دانست. این غول 2400 میلیارد تومانی مشتمل بر سهام 15 شرکت پتروشیمی دولتی است که بعضا تامینکنندگان استراتژیک مواد اولیه و تجهیزات جانبی پتروشیمیهای عظیم عسلویه و بندر امام هستند. برخی گمانه زنیهای اولیه از پیشبینی سود 65 تا 70 تومانی به ازای هر سهم این هلدینگ عظیم برای سال مالی منتهی به 31 خرداد 92 حکایت میکند. همچنین احتمال میرود عرضه 5 درصدی سهام هلدينگ خلیج فارس در بورس رکورد 340 میلیارد تومانی مخابرات را بشکند و تبدیل به بزرگترین عرضه اولیه تاریخ بازار سرمایه کشور شود. به این ترتیب بازار سهام احتمالا در فضایی از انتظار تا پایان بهمن ماه (زمان احتمالی عرضه اولیه مزبور) باقی میماند و تجهیز نقدینگی برای ورود این سهم ارزنده کمابیش تداوم خواهد یافت.
نشانههای انقباض از سوی بانک مرکزی
رسیس کل بانک مرکزی این هفته از دستاوردهای جدید این نهاد ناظر پولی در کنترل نقدینگی سخن گفت. بر اساس اظهارات بهمنی، نسبت مصارف به منابع سیستم بانکی در حال حاضر از 112 درصد در چند ماه قبل به حدود 100 درصد رسیده که به معنای بستن خطوط اعتباری و کاهش اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی است. همچنین یکی دیگر از اعضای شورای پول و اعتبار نیز از اقدامات انقباضی جدید بانک مرکزی در انتشار اوراق مشارکت و عدم ارائه خطوط اعتباری جدید به بانکها خبر داده است. در همین راستا، پیشتر آمار رشد ماهانه نقدینگی در آبان ماه 2/2 درصد اعلام شده بود که نسبت به میانگین سه درصدی ماههای قبل کاهش معناداری را نشان میدهد. اقدامات کنترلی بانک مرکزی بر رشد نقدینگی هر چند در نگاه اول جهت مهار تورم مثبت به نظر میرسد؛ اما در فضای خاص کنونی اقتصاد کشور میتواند پیامدهای متفاوتی داشته باشد؛ چرا که به دلیل رشد افسارگسیخته نرخ ارز نیاز به نقدینگی در کل اقتصاد به نحو قابل ملاحظهای افزایش یافته است. تلفیق این کمبود طبیعی نقدینگی با سیاستهای انقباضی بانک مرکزی میتواند نتایج رکودی در سطح اقتصاد کلان بر جای بگذارد. به این ترتیب رصد دقیق وضعیت رشد نقدینگی در کشور در ماههای آینده برای فعالان بورس تهران حائز اهمیت است؛ زیرا پیامدهای رکودی تداوم سیاستهای انقباضی به طور بالقوه بر بازار سهام نیز تاثیرگذار خواهد بود.
در 9 ماه امسال محقق شد؛ صادرات بیش از 2 میلیارد دلار خدمات فنی و مهندسی
به گزارش روز چهارشنبه ایرنا به نقل از شبکه اطلاع رسانی تولید و تجارت ایران (شاتا)، در این مدت حجم مبادلات تجاری(صادرات و واردات) به ارزش 64 میلیارد و 253 میلیون دلار و وزن آن به میزان 80 میلیون و 91 تن بوده است.
در این مدت بیش از سه هزار قلم کالا به کشورهای هدف شامل چین، امارات متحده عربی، عراق، هند، افغانستان، اندونزی، ترکیه، ترکمنستان، پاکستان، آذربایجان و جمهوری کره صادر شده است.
رييس اتاق بازرگاني ايران خبر داد تعويق فاز دوم يارانه نقدي؟
دنياي اقتصاد- شوراي گفتوگوي دولت و بخش خصوصي براساس قانون برنامه پنجم تاسيس شده است و حضور 8 وزير دولتي در نشستهاي آن الزامي است. با اين همه، دولتيها در نشستها حاضر نميشوند و اعضاي اتاق بازرگاني ايران نيز بدون توجه به حضور دولتيها اين نشستها را بادعوت از مديران نهادهاي گوناگون برگزار ميكنند. محمد نهاونديان رييس اتاق بازرگاني، صنايعومعادن به عنوان يكي از اعضاي اصلي شوراي گفتوگو در نشست روز دوشنبه گذشته شورا خبر داد كه با وجود علاقه و اصرار دولت براي اجراي مرحله دوم قانون هدفمندي يارانهها با توجه به اخباري كه از مجلس دارد اجراي مرحله دوم اين طرح تا نيمه اول سال 1392 انجام نخواهد شد.
در شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی اعلام شد
فاز دوم هدفمندی؛ خرداد ۹۲
تصویب بودجه در 2 ماه اول سال آینده
«نهاوندیان» خبر داد: توقف 15 هزار کانتینر در گمرک
7 برنامه مدیریت شهری با همکاری بخش خصوصی اجرا میشود
گروه بازرگانی- پس از حدس و گمانهای فراوان از زمان بندی ورود دولت به فاز دوم هدفمندی، سرانجام سخنگوی شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی از نتیجه رایزنیهای مسوولان و اقتصاددانان در این زمینه خبر داد و اعلام کرد که قرار است اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانهها به خرداد ماه سال 92 به بعد موکول شود.
در شرایطی که جمع کثیری از اقتصاددانان و نمایندگان مجلس یک صدا از زمزمههای ورود به فاز دوم هدفمندی یارانهها در فضای اقتصادی کنونی انتقاد میکنند، برخی مسوولان همچنان از خیز دولت برای اجرای فاز دوم این قانون خبر میدهند؛ اگرچه «محمد نهاوندیان»، رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران و دبیر و سخنگوی شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی در تازهترین نشست این شورا، خیال همه را راحت و رسما اعلام کرد که خبری از اجرای مرحله دوم هدفمندی تا 5 ماه دیگر نیست.
به گفته این عضو شورای پول و اعتبار، طبق گزارش اعلام شده از سوی مجلس شورای اسلامی، اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانهها در سال جاری آغاز نمیشود.
بر اساس اعلام رییس اتاق ایران، با توجه به تاخير در ارائه لايحه بودجه 92، به احتمال قوي روند تصويب آن در دو ماه ابتدايي سال آينده صورت ميگيرد و اجراي فاز دوم قانون هدفمندی یارانهها از خردادماه آغاز ميشود.
تولید در اولویت فاز دوم
نهاوندیان همچنین اظهار کرد: نکته مهمی که مورد اشاره اعضای شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی قرار گرفت، این بود که در فاز دوم هدفمندسازی یارانهها باید اولویت اصلی به تولید داده شود. این نکتهای است که فعالان اقتصادی از زمانی که زمزمههای اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانهها آغاز شد، به طور جدی بر رعایت آن تاکید کردند؛ چرا که به گفته آنها و طبق آمار رسمی که از محافل بخش خصوصی منتشر شده است، بخش عمدهای از وعدههای دولت برای تولیدکنندگان در مسیر اجرای مرحله اول هدفمندی یارانهها تحقق نیافت.
شهردار تهران به نشست آمد
این خبر در شرایطی از تریبون رسمی شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی منتشر میشود که هجدهمین نشست این شورا هم همچون جلسات ماههای پیشین، در غیاب وزرای اقتصادی از جمله وزیر اقتصاد به عنوان رییس شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی برگزار شد؛ البته در این نشست، شهردار تهران که عضو رسمی شورای گفتوگو است، پس از ماهها غیبت، در جلسه شورا حاضر شد. او در این جلسه که در محل رصدخانه شهرداری تهران برگزار شد، به بررسی برخی مشکلات فعالان اقتصادی در حوزههای مرتبط به خود پرداخت.
رییس اتاق ایران هم با بیان اینکه در دستور کار جلسه هجدهم شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی، ارائه گزارشی از سوی شهرداری تهران وجود داشت، تصریح کرد: در این نشست گزارشی از عملکرد شهرداری تهران به خصوص مکانیزمی که برای رصد کردن آنچه در مدیریت شهری میگذرد، ارائه شد.
نهاوندیان گفت: برنامهریزیهای هفتگانه شهرداری تهران در حوزههای مختلف نیز در پی این جلسه عنوان شد و همچنین عملکرد بودجهای شهرداری تهران با توجه به تکالیفی که در قانون برنامه و بودجه است، ارائه شد.
«نوسان ارز» عامل رسوب کالا
در نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی همچنین مسائل دیگری از جمله وضعیت نامطلوب ترخیص کالاها مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
رییس اتاق ایران در این زمینه تصریح کرد: برای پایان دادن به رکود، ترخیص کالا از گمرکات، ضروری است روند تصمیمگیری در خصوص نرخ ارز سریعتر پیگیری شود.
نهاوندیان با بیان اینکه در حال حاضر تنها نزدیک به 15 هزار کانتینر در گمرک بوشهر منتظر ترخیص کالا است، توضیح داد: از آنجا که گمرک نمیداند باید بر اساس چه نرخی عمل کند، سیستم بانکی اسناد مربوطه را آزاد نمیکند و منتظر دریافت مابهالتفاوت نرخ ارز پرداختی از سوی واردکننده است؛ در نتیجه روند ترخیص کالاها به کندی دنبال شده و کالاهای مورد نیاز جامعه، به موقع در اختیار مصرفکنندگان قرار نمیگیرد.
این عضو شورای پول و اعتبار، با تاکید بر لزوم تسریع در تصمیمگیریهاي مربوط به نرخ ارز اعلام کرد: با تعطیلی جلسات شورای پول و اعتبار، تصمیمگیری در این رابطه به کندی صورت میگیرد که باید برای حل آن اقدام کرد.
تمهیدی برای تهاتر بدهیها
در آخرین نشست فعالان اقتصادی و نمایندگان دولت، همچنین مواردی مانند وضعیت وصول طلب های بخش خصوصی از دولت مورد بررسی قرار گرفت.
دبیر شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی و رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران در این باره نیز گفت: اگر بتوانیم در قانون بودجه 92 تمهیدی بیندیشیم که بر اساس آن، شرکتها و بنگاههای طلبکار از دولت، بتوانند بدهیهای خود را به روش تهاتر طلب خود از دولت پرداخت کنند، در جریان امور اقتصادی کشور تسهیل میشود.
به گفته نهاوندیان، همچنین اگر برای رفع ابهاماتی که به سبب نوسانات نرخ ارز در اوضاع اقتصادی حاصل شده هرچه زودتر تصمیمگیری کنیم، میتوان قسمتی از این بار را سبک کرد.
7 ماموریت شهری شهرداری
در ادامه جلسه شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی، گزارشي از روند فعاليتهاي شهرداري تهران نیز ارائه شد.
سيد مناف هاشمي، معاون برنامهريزي و توسعه شهري شهردار تهران در این زمینه، با اشاره به 7 ماموريت اصلي شهرداري در سال جاري توضيح داد: بودجه شهرداري از يك هزار ميليارد تومان در طول 7 سال گذشته، به 12 هزار ميليارد تومان ارتقا يافته است كه خوشبختانه توانستيم با كمك آن، گامهاي موثري در راستاي 7 ماموريت مديريت شهري برداریم.
به گفته معاون برنامهريزي و توسعه شهري شهردار تهران، 7 ماموريت مديريت شهري شهرداری تهران، «شهرسازي و معماري»، «حملونقل و ترافيك»، «زيرساختهاي شهري»، «حوزه هوشمندي»، «مالي و اداري»، «ايمنسازي شهري» و «خدمات شهري» را شامل میشود.
اتحادیه اتاق های بازرگانی ایتالیا خواستار تقویت همکاری با ایران شد
به گزارش ایرنا، ˈساندرو پتیناتوˈ معاون اتحادیه اتاق مشترک بازرگانی ایتالیا و ایران در نشست مشترک جمعی از کارآفرینان استان ˈلاتزیوˈ و اتاق بازرگانی استان اصفهان، در محل ساختمان مرکزی این اتحادیه در رم، ایران را بازاری بالقوه و پرمنفعت برای صاحبان صنایع این کشور خواند.
وی همچنین با تاکید براینکه شرکت های ایتالیایی آماده و مشتاق همکاری با ایران هستند، افزود: ما ایران را می شناسیم و آماده همکاری با جمهوری اسلامی هستیم. شرکت های ایتالیایی تمایل بسیاری به افزایش همکاری با طرف ایرانی و مبادلات تجاری با این کشور دارند و ما بر این عقیده ایم که باید مبادلات تجاری و اقتصادی ایتالیا با کشوری مانند ایران بیش از پیش گسترش یابد.
معاون دبیر کل اتحادیه اتاق های بازرگانی ایتالیا گفت: اتحادیه اتاق های بازرگانی ایتالیا، متشکل از 150 اتاق بازرگانی در داخل این کشور، بیش از 70 اتاق در خارج از کشور و 40 اتاق مشترک است که در این میان اتاق بازرگانی ایران و ایتالیا یکی از فعال ترین ها محسوب می شود.
آقای پتیناتو تاکید کرد: به باور من برای ارتقا هر چه بیشتر روابط تجاری، فقط کار اقتصادی کافی نیست بلکه باید به فعالیت های فرهنگی که به نزدیکی و شناخت هر چه بیشتر میان دو ملت کمک می کند، نیز پرداخت.
در این نشست سید محمد علی حسینی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا، با تاکید بر اهمیت استان ها در توسعه همکاری بین ملت ها و کشورها، اظهار داشت: این نوع نشست ها گام مهمی در جهت توسعه هر چه بیشتر روابط بین رم و تهران است.
وی افزود: استان اصفهان علاوه بر اینکه از جاذبه ها گردشگری، فرهنگی ، تاریخی و باستانی برخوردار است، یکی از قطب های مهم صنعتی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بشمار می رود و از این رو به نظر می رسد که ظرفیت های همکاری در تمام زمینه ها با طرف ایتالیایی وجود داشته باشد.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا همچنین گفت: خوشبختانه انگیزه فراوانی برای تقویت و گسترش همکاری های فی مابین در میان کارافرینان و صاحبان صنایع ایتالیایی، علیرغم محدودیت های موجود ، مشاهده می شود.
ˈخسرو کسائیانˈ رییس اتاق بازرگانی اصفهان نیز با اشاره به شرایط اصفهان، به شرح توانایی های این استان پرداخت.
وی با تاکید بر اینکه اتاق بازرگانی اصفهان بخاطر فعالیت های اقتصادی برنده جایزه بهترین استان از سوی اتاق های بازرگانی ˈآسیا پاسیفیکˈ شده است ، اظهار داشت: اصفهان آماده همکاری با ایتالیا در تمام زمینه ها است.
کسائیان افزود: در صورت غیبت شرکت های اروپایی در ایران، شرکت های آسیایی به تدریج جایگزین انها خواهند شد.
ˈروزاریو آلساندرلوˈ رییس اتاق بازرگانی ایران و ایتالیا ضمن اعلام آمادگی کشورش جهت همکاری با جمهوری اسلامی اظهار داشت: ایتالیا همچنان در سال 2013 نخستین شریک تجاری ایران در اروپا است .
هیاتی از اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان اصفهان به منظور بررسی راههای تقویت همکاریهای استانی به ایتالیا سفر کرد و روز دوشنبه در نشستی مشترک با تعدادی از اعضای اتاق بازرگانی استان لازیو در شهر رم شرکت کرد. این هیات در ادامه این سفر، فردا چهارشنبه به استان ˈپیه مونتهˈ واقع در شمال ایتالیا می رود.